Ba bác sĩ Việt Nam được Mạng lưới Pasteur toàn cầu vinh danh cùng 37 nhà khoa học thế giới dưới 40 tuổi, bởi đóng góp nổi bật trong nghiên cứu giám sát dự phòng dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Trong đó, bác sĩ Trương Thị Thùy Dung 33 tuổi, Viện Pasteur TP HCM, đã ứng dụng dữ liệu để phòng chống dịch sởi. Bác sĩ Phạm Văn Khang 37 tuổi, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, tập trung nghiên cứu dịch tễ học bệnh sởi, nguy cơ bệnh, góp phần cung cấp dữ liệu quan trọng phục vụ công tác giám sát và tiêm chủng. Bác sĩ Lê Hoàng Thiệu 33 tuổi, Viện Pasteur Nha Trang, được vinh danh với các công trình nghiên cứu về bệnh dại trên người và một số bệnh truyền nhiễm khác.
40 gương mặt trẻ dưới 40 tuổi là sáng kiến của Mạng lưới Pasteur toàn cầu, lần đầu tiên được công bố trong khuôn khổ Hội nghị thường niên Mạng lưới các Viện Pasteur thế giới năm 2025, diễn ra từ ngày 21 đến 24/10 tại TP HCM. Sự kiện do Viện Pasteur TP HCM đăng cai, đánh dấu lần đầu tiên sau 66 kỳ họp, hội nghị được tổ chức tại một quốc gia châu Á. Hội nghị năm nay quy tụ hơn 250 nhà khoa học và chuyên gia trên khắp 5 châu lục.
Theo quy định, mỗi Viện Pasteur thành viên đề cử 1-2 ứng viên tiềm năng, sau đó hội đồng khoa học quốc tế chọn 40 gương mặt trẻ tiêu biểu có đóng góp nổi bật trong nghiên cứu y học, phòng chống bệnh truyền nhiễm, ứng phó với biến đổi khí hậu, nghiên cứu miễn dịch và vaccine. TS. Mario Moreira, Chủ tịch Mạng lưới Pasteur toàn cầu, cho biết tôn vinh 40 nhà khoa học trẻ là cách để “khoa học trở nên sống động hơn qua những con người tận tâm với sức khỏe cộng đồng”. Khoa học không chỉ dừng lại trong phòng thí nghiệm mà còn là sự hợp tác, trao đổi và chia sẻ trách nhiệm với xã hội, trước các thách thức ngày càng phức tạp như bệnh mới nổi, biến đổi khí hậu…
Phó Chủ tịch Mạng lưới Pasteur, GS. Yasmine Belkaid (Giám đốc Viện Pasteur Paris), cho biết các thành viên đang cùng chia sẻ bản sắc chung là “khoa học phục vụ con người”. “Đây là giai đoạn chuyển mình quan trọng khi chúng ta cần phát huy tiềm năng, kết nối và trao quyền cho thế hệ trẻ để cùng đối mặt các thách thức y tế toàn cầu”, bà nói.
Các bác sĩ Phạm Văn Khang, Trương Thị Thùy Dung, Lê Hoàng Thiệu (từ trái qua) trong 40 gương mặt trẻ dưới 40 tuổi của thế giới được Mạng lưới Pasteur toàn cầu vinh danh năm 2025. Ảnh: Hiểu Khuê
Phát biểu tại hội nghị, PGS.TS.BS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Pasteur TP HCM, cho biết việc đăng cai tổ chức hội nghị năm nay là “một cột mốc lịch sử và niềm tự hào của Việt Nam”. Viện Pasteur TP HCM thành lập năm 1891, là Viện Pasteur đầu tiên ngoài nước Pháp, hiện là cơ sở nghiên cứu và lực lượng tuyến đầu trong phòng chống dịch bệnh bảo vệ sức khỏe cộng đồng ở miền Nam.
Nơi này đã góp phần phát hiện ca nhiễm HIV đầu tiên tại Việt Nam, giải trình tự gene nhiều tác nhân gây bệnh nguy hiểm như H5N1, EV71, nCoV và virus đậu mùa khỉ (monkeypox). Bên cạnh nghiên cứu dịch bệnh, Viện góp phần thiết kế các hệ thống phòng ngừa, phối hợp ứng phó khẩn cấp khi dịch bùng phát, phát triển mô hình giám sát giúp định hướng chính sách y tế công cộng.
Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thị Liên Hương bày tỏ rằng Việt Nam tự hào có ba viện thành viên Mạng lưới Pasteur, với bề dày hơn một thế kỷ đóng góp cho nghiên cứu vaccine và phòng chống dịch bệnh. Việt Nam đang đẩy mạnh hợp tác quốc tế, phát triển nhân lực khoa học trẻ và ứng dụng công nghệ mới trong nghiên cứu – sản xuất vaccine, coi đây là trụ cột quan trọng để bảo đảm an ninh y tế quốc gia. Bộ khuyến khích Viện Pasteur và Viện Vệ sinh Dịch tễ tiếp tục đề xuất các sáng kiến hợp tác, nâng cao vị thế khoa học của Việt Nam trong Mạng lưới Pasteur toàn cầu.
Hiện Mạng lưới Pasteur có 33 viện thành viên trên 5 châu lục, mang sứ mệnh nghiên cứu, giám sát và phòng chống dịch bệnh toàn cầu. Việt Nam có Viện Pasteur Sài Gòn (nay là Viện Pasteur TP HCM), sau đó Viện Pasteur Nha Trang lập năm 1895, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (1925), tạo nên ba trụ cột của hệ thống Pasteur Việt Nam.
Lê Phương