AnhMột vi mạch 2 mm cấy dưới võng mạc giúp hàng chục bệnh nhân mù do thoái hóa điểm vàng có thể đọc sách trở lại, trong một thử nghiệm quốc tế đột phá.
Nghiên cứu về thiết bị cấy ghép Prima, do công ty công nghệ sinh học Science Corporation (Mỹ) sản xuất, được công bố trên Tạp chí Y học New England hôm 20/10. Công nghệ mang lại hy vọng cho khoảng 250.000 người ở Anh và 5 triệu người trên toàn thế giới bị mất thị lực do thoái hóa điểm vàng liên quan tuổi tác (AMD) thể khô, hay còn gọi là teo địa lý (GA). Đây là tình trạng các tế bào ở trung tâm võng mạc dần chết đi, gây mờ hoặc mất hoàn toàn thị lực trung tâm.
Bà Sheila Irvine, một bệnh nhân tại Bệnh viện Mắt Moorfields, đang trải qua huấn luyện sau khi được cấy ghép mắt. Ảnh: Moorfields Eye Hospital
Trong thử nghiệm lâm sàng tại 5 quốc gia châu Âu, hơn 80% trong số 32 bệnh nhân được cấy ghép đã cải thiện thị lực đáng kể. Cụ thể, 27 người có thể đọc lại bằng thị lực trung tâm. Sau một năm, thị lực của họ cải thiện trung bình 25 chữ cái, tương đương 5 dòng trên biểu đồ đo mắt.
Bà Sheila Irvine, 70 tuổi, một trong những bệnh nhân đầu tiên ở London, mất thị lực trung tâm hơn 30 năm và phải sống với “hai đĩa đen” trước mắt. “Tôi từng là người nghiện sách và rất muốn đọc lại được”, bà chia sẻ. Giờ đây, người phụ nữ có thể đọc thư, sách và giải ô chữ.
“Cảm giác như ở một thế giới khác. Điều đó mang lại cho tôi niềm vui khôn xiết”, bà nói.
Thiết bị cấy ghép Prima hoạt động nhờ một camera gắn trên cặp kính thực tế tăng cường, ghi lại khung cảnh phía trước. Trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ chuyển đổi hình ảnh thành tín hiệu hồng ngoại và chiếu đến vi mạch. Con chip 2×2 mm này sau đó kích thích các tế bào thần kinh không bị tổn thương của võng mạc, giúp chúng truyền tín hiệu lên não thông qua dây thần kinh thị giác để bộ não diễn giải thành hình ảnh.
“Đây là những bệnh nhân lớn tuổi không còn khả năng đọc, viết hay nhận diện khuôn mặt. Họ đã đi từ bóng tối đến việc có thể bắt đầu sử dụng lại thị lực của mình”, ông Mahi Muqit, bác sĩ tư vấn tại Bệnh viện Mắt Moorfields (London), cho biết. “Trong lịch sử thị giác nhân tạo, điều này đại diện cho một kỷ nguyên mới. Bệnh nhân mù có thể phục hồi thị lực trung tâm một cách có ý nghĩa, điều chưa từng làm được trước đây”.
Tuy nhiên, việc sử dụng thiết bị đòi hỏi sự tập trung cao độ. Bà Irvine cho biết phải giữ đầu rất yên để đọc và thường chỉ sử dụng nó ở nhà. Các chuyên gia cũng lưu ý công nghệ này không hiệu quả với người bị tổn thương dây thần kinh thị giác.
Thiết bị cấy ghép mắt có kích thước 2 mm x 2 mm. Ảnh: Moorfields Eye Hospital
Hiện thiết bị Prima chưa được cấp phép thương mại, không rõ chi phí ra sao. Dù vậy, ông Muqit hy vọng chúng có thể được Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) triển khai “trong vòng vài năm tới”. Tiến sĩ Peter Bloomfield, Giám đốc nghiên cứu của Hiệp hội Điểm vàng, gọi các kết quả này là “tin tức tuyệt vời” cho những người hiện không có lựa chọn điều trị nào.
Bình Minh (Theo BBC, Telegraph)