Tôi làm xét nghiệm cho kết quả chỉ số đường huyết trong máu cao, bác sĩ nói bị tiền đái tháo đường, nên ăn uống thế nào để cải thiện? (Tiến, 42 tuổi, Hà Nội)
Trả lời:
Tiền đái tháo đường là tình trạng khi nồng độ glucose máu cao hơn bình thường nhưng chưa đạt tiêu chí chẩn đoán đái tháo đường, bao gồm những người rối loạn glucose máu lúc đói, hoặc rối loạn dung nạp glucose (RLDNG), hoặc tăng HbA1c. Tình trạng này liên quan với các yếu tố nguy cơ giống như bệnh đái tháo đường, như thừa cân, béo phì, rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, ít hoạt động thể lực.
Về nguyên tắc ăn uống đối với các trường hợp tiền đái tháo đường cũng giống như các trường hợp bị đái tháo đường, đó là: đảm bảo đủ dinh dưỡng, kiểm soát lượng carbohydrate ăn vào (vì carbohydrate ảnh hưởng trực tiếp đến lượng đường trong máu), tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất.
Thực phẩm tốt nên lựa chọn là các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp (GI<55) như: Ngũ cốc nguyên hạt; Các loại khoai củ như khoai lang, sắn, củ từ, rau không chứa tinh bột, cà chua, cà rốt; Các loại trái cây như táo, chuối, bưởi, mận, lê, kiwi, ổi.
Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như các loại ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh và trái cây tươi có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và giữ cho lượng đường trong máu ổn định. Chất xơ còn có tác dụng hỗ trợ làm giảm lượng cholesterol xấu, rất tốt cho hệ tim mạch.
Chế độ ăn giảm lượng tinh bột (carbohydrate) luôn cần được chú ý trong điều trị bệnh đái tháo đường để tránh việc tăng đường huyết sau bữa ăn. Chất xơ cũng là thực phẩm cung cấp chất bột nhưng lượng không nhiều và đây là một loại tinh bột đặc biệt không làm tăng lượng đường trong máu.
Nên hạn chế những loại gạo được xay xát kỹ hoặc đã qua chế biến, bao gồm: gạo trắng, các loại mỳ, bún, miến, phở, bánh kẹo ngọt, nước ngọt, khoai tây chiên… bởi những loại tinh bột này khi vào cơ thể sẽ được hệ tiêu hóa hấp thu rất nhanh, làm lượng đường tăng nhanh lên trong máu.
Cần giữ chế độ ăn uống điều độ, đúng giờ, không bỏ bữa và nên kiểm tra đường huyết thường xuyên để chắc chắn mức đường huyết đang được giữ ở mức an toàn.
Nhìn chung, tiền đái tháo đường có thể được chữa khỏi hoặc làm chậm tiến triển thành đái tháo đường dựa vào việc người bệnh được phát hiện sớm và điều trị đúng theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa kết hợp với các biện pháp điều chỉnh lối sống, thường xuyên vận động, duy trì cân nặng bình thường và có chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Bác sĩ Nguyễn Thu Yên
Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang