Hàng chục nghìn thạc sĩ, tiến sĩ STEM ở Hàn Quốc rời đất nước mỗi năm, nguyên nhân chính là do lương thấp, trung bình chỉ 40.000 USD hàng năm, trong khi tại Mỹ gần gấp ba.
Dù Hàn Quốc là quốc gia có đầu tư Nghiên cứu và Phát triển (R&D) đứng thứ hai toàn cầu, dòng chảy chất xám được cho là đang tiếp diễn và có dấu hiệu tăng tốc.
Báo cáo “Các yếu tố quyết định dòng chảy nhân lực STEM ra nước ngoài” của Ngân hàng nhà nước Hàn Quốc (BOK) ngày 3/11 cho thấy khoảng 10.000 người có bằng thạc sĩ và tiến sĩ STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học) rời nước này mỗi năm. Riêng tại Mỹ, số lượng người Hàn có bằng tiến sĩ STEM đã tăng gấp đôi trong giai đoạn 2010-2021, từ 9.000 lên 18.000.
Dòng chảy nhân tài ra nước ngoài tập trung vào các lĩnh vực công nghệ sinh học và công nghệ thông tin và truyền thông. Trong đó, nhân lực nghiên cứu từ những ngôi trường danh tiếng như Đại học Quốc gia Seoul, KAIST, POSTECH, Đại học Yonsei và Đại học Hàn Quốc… chiếm gần một nửa.
Ngoài ra, khảo sát của BOK trên gần 3.000 chuyên gia STEM đang làm việc trong nước cho thấy gần 43% cân nhắc ra nước ngoài trong ba năm tới. Tỷ lệ này tăng vọt, lên đến gần 70% ở nhóm tuổi 20-30.
Sinh viên tốt nghiệp Đại học Quốc gia Seoul, tháng 8/2025. Ảnh: Seoul National University
Lý do hàng đầu là do chênh lệch thu nhập, chiếm tới 67% số người được khảo sát. Mức lương trung bình hàng năm của nhân sự STEM Hàn Quốc ở nước ngoài khoảng 114.000 USD, cao hơn gần 2,8 lần so với những người ở lại – chỉ khoảng 58 triệu won, tương đương hơn 40.000 USD.
Ngoài tiền bạc, các yếu tố phi tài chính như môi trường nghiên cứu và mạng lưới (61,1% người được hỏi) cùng cơ hội phát triển sự nghiệp (48,8%) cũng có ảnh hưởng lớn đến quyết định rời đi.
Dù lương cao là động lực chính, song nhiều người cho biết sẽ ít có khả năng chuyển ra nước ngoài nếu an ninh việc làm được cải thiện. Tại nhiều công ty, họ là những người đầu tiên phải đối mặt với việc cắt giảm nhân sự trong thời kỳ suy thoái kinh tế.
Hệ quả là, học sinh giỏi đang có xu hướng tránh xa các ngành khoa học để chọn vào trường Y. Trong khi đến năm 2027, Hàn Quốc dự kiến sẽ thiếu hơn 60.000 lao động trong các lĩnh vực công nghệ mới như AI và công nghệ nano.
BOK nhấn mạnh giữ chân nhân tài STEM đã trở thành vấn đề sống còn đối với khả năng cạnh tranh quốc gia.
Choi Jun, Quản lý nhóm Phân tích kinh tế vĩ mô thuộc BOK, nhấn mạnh: “Chuyển đổi hệ thống đãi ngộ là hướng đi cần theo đuổi lâu dài, không chỉ cho lĩnh vực STEM mà còn để tăng cường năng lực cạnh tranh trong thu hút nhân tài cho toàn bộ nền kinh tế.”
BOK cũng đề xuất loại bỏ cách trả lương dựa trên thâm niên và thay bằng cơ chế khen thưởng linh hoạt, dựa trên hiệu suất để thu hẹp khoảng cách lương với quốc tế. Đồng thời, cơ quan này kiến nghị ưu đãi thuế thu nhập cho nhóm chủ chốt; có lộ trình nghề nghiệp và môi trường giúp các nhà nghiên cứu trẻ theo đuổi sự nghiệp lâu dài, mở rộng hệ sinh thái đổi mới thông qua thành lập nền tảng startup công nghệ và mở cửa các công nghệ chiến lược.
“Tạo ra một môi trường để nhân tài có thể ở lại, nghiên cứu và phát triển không còn là việc tùy chọn, mà là điều thiết yếu cho tương lai đất nước”, BOK kết luận.
Khánh Linh (Theo The Korea Times, Korea Joongang Daily, Business Korea)
