Những lý do khiến thành trì Pokrovsk đối mặt nguy cơ sụp đổ

Quân đoàn Phản ứng nhanh số 7 thuộc Lực lượng Xung kích đường không Ukraine hôm 27/10 thông báo đang điều động lực lượng tăng viện cho thành trì chiến lược Pokrovsk ở tỉnh Donetsk, sau khi quân đội Ukraine thừa nhận các phân đội Nga đang xâm nhập sâu vào thành phố.

“Đối phương đã tiến vào nội thành, không chỉ nhằm tìm cách giành chỗ đứng mà còn định tiến xa hơn về phía bắc. Mục tiêu của họ là phân tán lực lượng phòng thủ và chặn các tuyến đường hậu cần”, Quân đoàn 7 cho hay.

Ukrainska Pravda (UP), báo điện tử phổ biến nhất ở Ukraine, thừa nhận phòng tuyến tại Pokrovsk cùng thành phố Mirnograd lân cận đang “âm thầm sụp đổ”, nhất là khi lực lượng Nga gia tăng sức ép và không ngừng siết chặt vòng vây tại khu vực.

“Thi thể nhiều đồng đội nằm trên tuyến đường chúng tôi phụ trách, song không thể thu hồi được vì đó là vùng giao tranh ác liệt”, UP dẫn thông điệp được gửi từ những binh sĩ đang triển khai ở Pokrovsk.

Một số thông điệp khác gồm “rất nhiều phi công thiết bị bay không người lái (drone) đã bị sát hại trong thành phố” và “đối phương đã ở rất gần Pokrovsk”.

Theo UP, binh sĩ Nga lần đầu xâm nhập Pokrovsk thành công hồi tháng 7 và bị đẩy lui sau khoảng vài tuần. Dù vậy, các đơn vị Nga gần như ngay lập tức quay trở lại thành phố sau đó, trong khi lực lượng bảo vệ Pokrovsk không được bổ sung nguồn lực nào, kể cả binh sĩ.

Thông tin quân đội Nga tái xâm nhập thành phố cũng không xuất hiện trên truyền thông Ukraine, do tâm điểm lúc đó là chiến dịch phản công gần Dobropillia. “Tất cả lữ đoàn phòng thủ đều rơi vào tình trạng kiệt quệ”, báo Ukraine cho hay.

Hoạt động chuyển giao drone mặt đất cho một lữ đoàn từng bị trì hoãn, dù thiết bị này gần như là phương tiện duy nhất để vận chuyển vật tư, đạn dược và sơ tán thương binh. Drone mặt đất cũng thường xuyên bị drone góc nhìn thứ nhất (FPV) Nga phá hủy, binh sĩ Ukraine phải tự tìm nguồn tiền để thay thế mà không có sự hỗ trợ từ cấp trên.

UP nhấn mạnh quân đội Ukraine không thiếu đạn dược, song tuyến hậu cần cơ giới đã bị cắt đứt từ lâu và tải đạn bằng sức người là điều không khả thi.

Tính đến ngày 26/10, thời điểm Bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine lần đầu thừa nhận binh sĩ đối phương hiện diện tại Pokrovsk, nhiều nhóm lính Nga đã xâm nhập vào thành phố và đang giao tranh ở vùng ngoại ô phía bắc.

Giới lãnh đạo cấp cao Ukraine phản ứng chậm dường như do nhận được thông tin không chính xác từ mặt trận. Theo UP, một số lữ đoàn đã báo cáo sai lệch, nói rằng đang kiểm soát một vị trí dù ở đó chỉ có vài thương binh hoặc không còn ai.

“Các chỉ huy tại thực địa lừa dối cấp trên như vậy nhằm tránh nguy cơ bị thanh tra, thậm chí là truy tố. Một lý do khác là nếu báo cáo mất chốt phòng thủ, họ thường được lệnh phải tái chiếm dù không có nhân lực”, báo Ukraine cho biết.

Điều này giúp các đơn vị Ukraine bảo tồn lực lượng, song lại khiến giới lãnh đạo cấp cao không nắm bắt được tình hình thực tế trên chiến trường.

“Sự thiếu trung thực sẽ dẫn đến cái giá rất đắt là mạng sống binh sĩ. Yêu cầu đầu tiên của tôi là sự thật, bất kể nó ra sao. Chỉ huy nào che giấu sự thật về tình hình chiến trường đều không xứng đáng làm lãnh đạo”, tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky tuyên bố sau khi thăm mặt trận Pokrovsk.

Sau phát biểu của ông Syrsky, lực lượng thanh tra quân đội bắt đầu đến các lữ đoàn phòng thủ tại Pokrovsk để xác minh thông tin, song chưa rõ mức độ hiệu quả.

Khi được hỏi về cơ hội báo cáo trực tiếp tình hình chiến trường cho tướng Syrsky trong chuyến thăm, một chỉ huy cấp cao ở mặt trận Pokrovsk đáp rằng không phải ai cũng được tham dự cuộc họp. “Tôi đã nhiều lần nêu vấn đề tái tập hợp lực lượng và thiếu phòng tuyến thứ hai, điều khiển chúng tôi bị bao vây, song họ không lắng nghe”, người này phàn nàn.

Một số chỉ huy ở thực địa chỉ ra rằng không có lữ đoàn trưởng nào xuất hiện trong những ảnh chụp chuyến thăm của ông Syrsky, dù đây là những người hiểu rõ nhất tình hình Pokrovsk. Thay vào đó là những người trung thành với tư lệnh Ukraine, như tư lệnh Lực lượng Không người lái Robert Brovdi và phó lãnh đạo cảnh sát Ukraine Oleksandr Fatsevych.

“Bên cạnh báo cáo sai lệch về tình hình chiến trường ở nhiều cấp độ, nguyên nhân chính khiến Ukraine sắp để mất Pokrovsk là Nga làm chủ gần như toàn bộ bầu trời khu vực“, UP cho hay.

Từ khi giao tranh bắt đầu ở mặt trận Pokrovsk, Ukraine vẫn chưa thể tìm ra giải pháp kỹ thuật để giành lại ưu thế trên không. Hầu như toàn bộ tuyến tiếp tế tới Pokrovsk và Mirnograd đều đã nằm trong tầm tấn công của drone FPV Nga.

Quân đội Nga còn áp dụng chiến thuật “mật phục”, triển khai drone nằm chờ trên mọi con đường để tập kích bất ngờ khi có xe quân sự đi ngang qua. “Đáng buồn là lực lượng phòng thủ Pokrovsk đang chịu chung số phận với những người từng tham gia chiến dịch ở tỉnh Kursk, nơi drone đối phương đã cắt đứt mọi đường tiếp tế của họ”, UP cho hay.

Quân đội Ukraine cũng phải rút những tổ hợp phòng không hiện đại như Patriot khỏi tiền tuyến, sau khi hứng chịu nhiều tổn thất trong các đòn tập kích bằng tên lửa Iskander-M của Nga. Khoảng trống phòng không của Ukraine, cùng những mẫu bom lượn liên tục được cải tiến, cho phép Nga mở rộng khả năng tấn công mục tiêu tiền tuyến bằng tiêm kích bom Su-34.

Điều này thể hiện rõ nhất trong đòn tập kích hôm 27/10, khi quân đội Nga triển khai tên lửa đạn đạo Iskander-M và hàng loạt bom dẫn đường nhằm vào “điểm tập trung nhân lực, vũ khí và thiết bị của Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 67 Ukraine” ở mặt trận Pokrovsk.

Một nguyên nhân quan trọng nữa là lỗ hổng giữa những cứ điểm phòng thủ của Ukraine. Theo UP, các phân đội lính Nga đang tận dụng khoảng trống ở phía nam Pokrovsk để thâm nhập sâu hơn vào nội thành.

“Nếu Pokrovsk thất thủ, gần như chắc chắn thành phố Mirnograd cũng sụp đổ theo. Trừ khi lệnh rút quân được ban hành kịp thời, lực lượng ở Mirnograd sẽ bị bao vây”, hãng nhận định.

Pokrovsk và Mirnograd liên kết chặt chẽ về mặt hậu cần, tất cả tuyến đường dẫn đến Mirnograd đều đi qua hoặc nằm gần Pokrovsk. “Chúng tôi gần như không thể luân chuyển lực lượng và thu hồi thi thể quân nhân. Mọi người đang nỗ lực hết sức, song nguy cơ bị bao vây đang ngày càng cận kề”, một sĩ quan tại Mirnograd cho hay.

UP cho biết ngày càng nhiều người chấp nhận kịch bản “Pokrovsk chắc chắn thất thủ”. Nếu kiểm soát được Pokrovsk, Nga sẽ làm suy yếu tuyến phòng thủ và năng lực tiếp tế của Ukraine, giúp Moskva tiến gần hơn mục tiêu kiểm soát toàn bộ tỉnh Donetsk.

Thành phố Dobropillia cách đó khoảng 20 km về phía bắc cũng đang bị tập kích liên tục bằng bom lượn, nên không còn phù hợp để cố thủ. Ở phía tây là tỉnh Dnipropetrovsk, nơi quân đội Nga đang đạt bước tiến vững chắc từ hướng nam. “Nga sẽ không dừng lại”, UP cảnh báo.

Bộ Quốc phòng Nga và quân đội Ukraine chưa bình luận về thông tin.

Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov hôm 26/10 tuyên bố lực lượng nước này đang bao vây hàng chục tiểu đoàn Ukraine tại mặt trận Pokrovsk.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau đó cho biết Nga đang triển khai lực lượng lớn để tấn công Pokrovsk, khiến tình hình ở mặt trận này trở nên hết sức khó khăn, dù Kiev vẫn “tiếp tục gây ra tổn thất cho đối phương”.

Phạm Giang (Theo Ukrainska Pravda)