Là công chức về hưu với mức lương hàng tháng 10.000 nhân dân tệ và không có con, bà Wang có thể thoải mái chi tiêu cho bản thân. Bà thường xuyên uống sữa nhập khẩu từ New Zealand và cũng vừa chi 1.200 nhân dân tệ mua một đôi giày Adidas mới. “Tôi tập trung vào chất lượng cuộc sống. Đây là mục tiêu quan trọng nhất”, bà Wang cho biết trên Reuters.

Wang là một trong khoảng 300 triệu người về hưu tại Trung Quốc – lực lượng nòng cốt của “nền kinh tế bạc” (silver economy) đang được nước này thúc đẩy mạnh tay.

Kinh tế bạc không phải là khái niệm mới ở nước này. Nhiều năm qua, họ tích cực thích ứng với tình trạng già hóa dân số. Khi số người cao tuổi tăng lên và thói quen chi tiêu thay đổi, kinh tế bạc cũng trở thành động lực tăng trưởng mới cho nhiều lĩnh vực. Việc tập trung vào nhóm người cao tuổi sẽ giải phóng tiềm năng tiêu dùng mới, đặc biệt trong bối cảnh tiêu dùng nội địa của Trung Quốc ì ạch, khiến nền kinh tế thường xuyên rơi vào giảm phát.

Tuần trước, tại Hội nghị Trung ương 4, các lãnh đạo cấp cao Trung Quốc đã thông qua các khuyến nghị về xây dựng kế hoạch 5 năm lần thứ 15 cho phát triển kinh tế – xã hội. Trong đó, quốc gia này đặt ra nhiều mục tiêu về khoa học – công nghệ, tiêu dùng nội địa, hợp tác quốc tế và mô hình tăng trưởng mới.

Trong cuộc họp báo được tổ chức một ngày sau đó, Lei Haichao – Giám đốc Ủy ban Sức khỏe Quốc gia Trung Quốc kêu gọi cải tiến chính sách nhằm phát triển các ngành ngành chăm sóc người cao tuổi, tối ưu hóa việc cung cấp dịch vụ cơ bản và phát triển các mô hình kết hợp với y tế. Ông cũng cho rằng Bắc Kinh cần thực thi ổn định và có trật tự việc tăng dần tuổi nghỉ hưu, tối ưu hóa chính sách giới hạn độ tuổi trong các lĩnh vực như việc làm và an sinh xã hội, đồng thời phát triển nền kinh tế bạc.

Các dịch vụ hướng tới người cao tuổi đã được đề cập trong chính sách từ 2021, nhưng năm nay được tập trung mạnh hơn. Giới chức Trung Quốc đã đưa ra ít nhất 20 tuyên bố về vấn đề này từ đầu năm, thúc giục các công ty cải thiện dịch vụ tài chính, y tế và chăm sóc người cao tuổi, đồng thời tập trung vào các mô hình kinh doanh mới.

CGTN tháng này trích số liệu cho thấy nền kinh tế thứ hai thế giới được dự báo có tình trạng già hóa dân số nghiêm trọng vào năm 2050. Khi đó, số người cao tuổi tại đây được dự báo vượt 500 triệu, tương đương hơn 40% dân số nước này.

Dù vậy, trên Global Times, Zhou Haiwang – Phó giám đốc Viện Dân số và Phát triển thuộc Học viện Khoa học xã hội Thượng Hải cho biết đặc điểm nổi bật của quá trình già hóa ở Trung Quốc là phần lớn thuộc độ tuổi 60-70, nhìn chung có sức khỏe tốt và lối sống năng động. Nhiều người nghỉ hưu dành thời gian cho các hoạt động như học chụp ảnh, vẽ tranh, chơi nhạc cụ, hoặc tham gia các nền tảng trực tuyến như sáng tạo video hay livestream. Điều này giúp họ có nhiều nhu cầu hơn là chỉ ăn, mặc và ở.

Theo Viện Phát triển Công nghiệp thông tin điện tử Trung Quốc, quy mô kinh tế bạc tại đây đạt 8.300 tỷ nhân dân tệ (tương đương 6% GDP) năm 2024. Con số này được dự báo vượt 25.000 tỷ nhân dân tệ vào 2030. Sự phát triển của kinh tế bạc có thể tạo thêm 100 triệu việc làm cho nước này, tính đến năm 2050.

Các nhà kinh tế học giải thích bốn thập kỷ tăng trưởng nhanh chóng của Trung Quốc đã giúp nhiều người cao tuổi tích lũy được một khoản đáng kể. Việc này cho phép họ chi tiêu thoải mái hơn so với các thế hệ người cao tuổi trước đó.

Theo hãng nghiên cứu Euromonitor International, tổng chi tiêu của các hộ gia đình Trung Quốc do người từ 60 tuổi trở lên làm chủ dự kiến tăng 129% trong giai đoạn 2015-2025. Mức này cao hơn đáng kể so với mức tăng 79% chung của cả nước.

“Điều này cho thấy nhóm người cao tuổi tăng về số lượng và chi tiêu”, Jana Rude – Giám đốc phụ trách nghiên cứu người tiêu dùng toàn cầu tại Euromonitor nhận định.

Liu Xiuqin, chủ sở hữu của hai viện dưỡng lão đã đầu tư hơn 800.000 nhân dân tệ (khoảng 112.000 USD) để mở một trường học cho người cao tuổi ở Bắc Kinh. Gần 200 học viên đã tham gia các lớp khiêu vũ, ca hát, yoga và đào tạo người mẫu với mức học phí khoảng 1.000 nhân dân tệ (140 USD) cho mỗi học kỳ. Ngoài giờ học, Liu còn tổ chức các buổi sinh hoạt để học viên giao lưu.

Lao Feng Xiang – hãng trang sức hơn 100 năm tuổi – cũng bước chân vào kinh tế bạc nửa năm qua. Hồi tháng 6, họ ra mắt loại mắt kính AI được quảng cáo là “thân thiện với người cao tuổi”, hỗ trợ đọc chữ nhỏ như nhãn thuốc hay thực đơn. Loại kính này cung cấp chỉ dẫn bằng giọng nói khi người đeo bị lạc, và thậm chí có thể thực hiện “đối thoại cảm xúc”.

Hãng công nghệ Xiaomi cho biết đã tích hợp nhiều tính năng thân thiện với người già trên điện thoại và TV. Họ cũng có loại đèn và điều hòa thông minh có thể điều khiển từ xa, giúp con cái hỗ trợ cuộc sống cho cha mẹ lớn tuổi.

Tập đoàn bảo hiểm và y tế Ping An ghi nhận sản phẩm và dịch vụ cho người cao tuổi là lĩnh vực tăng trưởng mạnh. Từ cuối năm ngoái, hãng đã ra mắt hàng trăm dịch vụ chăm sóc tại nhà, gồm hệ thống AI giám sát sức khỏe và rủi ro môi trường. Đây là hệ thống nâng cấp cho gói dịch vụ được giới thiệu từ năm 2021 và hiện có mặt tại 75 thành phố.

Dù vậy, các nhà kinh tế học cảnh báo người cao tuổi nhìn chung vẫn không chi tiêu quá nhiều. Không phải ai cũng có mức lương hưu hào phóng như Wang. Trung bình, người nghỉ hưu ở thành thị nhận khoảng 3.000 nhân dân tệ mỗi tháng, còn ở nông thôn chỉ 200 nhân dân tệ.

Tại Bắc Kinh, công ty của Cui Yang cung cấp dịch vụ cắt tóc tại nhà với giá 30 nhân dân tệ (4,20 USD), đưa đón người già đến bệnh viện là 50 nhân dân tệ (7 USD) mỗi giờ và nhiều dịch vụ khác. Dù nhận được trợ cấp từ chính phủ, như miễn phí tiền thuê mặt bằng, Cui vẫn lỗ. Cô cho biết công việc kinh doanh này sẽ khó tồn tại nếu không có trợ cấp.

“Mức chi tiêu của thế hệ lớn tuổi khó đủ mạnh để bù đắp áp lực giảm phát hay thúc đẩy tăng trưởng kinh tế”, Alicia Garcia Herrero – kinh tế trưởng khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Natixis nhận định.

Qiao Li (66 tuổi) là một ví dụ điển hình. Gần đây, khoản chi lớn nhất của ông là 50.000 nhân dân tệ cho một chiếc vòng cổ bằng gỗ và đá ngọc lam. Nhưng ngoài việc đó ra, ông vẫn thích dùng tiền dư để mua rau chia cho họ hàng hơn.

Hà Thu (theo Reuters, Global Times, CGTN)

Là sản phẩm của Tập đoàn Máy bay thương mại Trung Quốc (Comac), mẫu máy bay “made in China” C919 đang có nguy cơ lỡ hẹn mục tiêu giao hàng do các thách thức chuỗi cung ứng, theo chuyên gia.

Công ty tư vấn hàng không Cirium cho biết Comac đã bàn giao 13 chiếc C919 cho các hãng hàng không Trung Quốc hồi 2024 và chỉ 7 chiếc trong 10 tháng đầu năm nay. Trong khi đó, mục tiêu của tập đoàn là giao 30 chiếc vào 2025.

Dan Taylor, Giám đốc tư vấn tại công ty tư vấn hàng không IBA, lý giải căng thẳng thương mại Mỹ – Trung đã “ảnh hưởng trực tiếp” đến tiến độ giao hàng của C919. Theo ông, kế hoạch sản xuất bị gián đoạn khi Mỹ tạm dừng cấp phép xuất khẩu động cơ LEAP-1C của máy bay vào khoảng tháng 5 và nối lại vào tháng 7.

Động cơ LEAP-1C là sản phẩm hợp tác của GE Aerospac (Mỹ) và Safran (Pháp). Điều này đồng nghĩa với việc động cơ của C919 cần phải được Mỹ cấp phép xuất khẩu, khiến nó “rất nhạy cảm với những thay đổi chính trị”, theo ông Taylor.

C919 là mẫu máy bay thân hẹp, có sức chứa 158-169 hành khách với tầm bay hơn 5.500 km. Nó được xem là đối thủ cạnh tranh với hai mẫu máy bay chở khách một lối đi Boeing 737 và Airbus A320.

Theo các nhà phân tích tại Ngân hàng Bank of America, C919 có 48 nhà cung cấp lớn từ Mỹ, bao gồm GE, Honeywell và Collins; 26 từ châu Âu và 14 nội địa. Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đe dọa áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với phần mềm “quan trọng” sang Trung Quốc càng khiến chuỗi cung ứng cho mẫu máy bay này thêm bất ổn.

“Việc phụ thuộc vào các nhà cung cấp động cơ và thiết bị điện tử hàng không phương Tây tiếp tục khiến chương trình sản xuất C919 đối mặt với các quyết định chính sách nằm ngoài tầm kiểm soát của Comac”, ông Taylor bình luận.

C919 thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên vào năm 2023. Các hãng hàng không quốc doanh Trung Quốc như Air China, China Eastern và China Southern đang khai thác tổng cộng khoảng 20 chiếc C919. Bắc Kinh kỳ vọng C919 sẽ đáp ứng nhu cầu máy bay mới khổng lồ trong nước vài thập kỷ tới. Đồng thời, mở rộng bán hàng đến Đông Nam Á, châu Phi và châu Âu.

Tuy nhiên, Max J. Zenglein, chuyên gia kinh tế cấp cao châu Á – Thái Bình Dương tại tổ chức tư vấn The Conference Board cho rằng Comac đang phải đối mặt rủi ro đáng kể từ môi trường chính sách bất ổn, chuỗi cung ứng dễ bị tổn thương trước các hạn chế xuất khẩu và các biện pháp trả đũa giữa Mỹ và Trung Quốc.

Theo đó, sự phụ thuộc của mẫu máy bay này vào nhà cung ứng phương Tây khiến nó trở thành điểm yếu bị khai thác trong quá trình đàm phán thương mại. “Điều này có thể còn diễn ra khi việc phụ thuộc (các thành phần, thiết bị quan trọng) trở thành quân bài mặc cả chính trị”, ông nói.

Căng thẳng địa chính trị không phải là nguyên nhân duy nhất khiến tiến độ sản xuất C919 chậm hơn dự kiến. Ông Zenglein cho biết sản phẩm vốn “được triển khai với sự thận trọng, ưu tiên chất lượng và an toàn” nên cũng có thể là lý do về mặt vận hành khiến hoạt động lắp ráp chưa thể tăng tốc.

Mục tiêu của Comac là giảm phụ thuộc vào linh kiện nước ngoài càng nhanh càng tốt nhưng nhiều chuyên gia nhận định đây quá trình này đầy thách thức. Động cơ CJ-1000A do Tập đoàn Động cơ Hàng không Trung Quốc (AECC) tự phát triển vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, theo IBA.

Một số hãng hàng không quốc tế như AirAsia bày tỏ mong muốn khai thác dòng C919. Tuy nhiên, việc thiếu chứng nhận bay quốc tế khiến máy bay này chưa thể hoạt động ngoài lãnh thổ Trung Quốc. Việc được cấp chứng nhận từ cơ quan hàng không Mỹ (FAA) và Liên minh châu Âu (EASA) có thể mất vài năm.

Ông Richard Aboulafia, Giám đốc điều hành AeroDynamic Advisory, cho rằng để C919 thành công, cần hội đủ 3 yếu tố then chốt: “Phải có hiệu quả kinh tế tốt, mạng lưới hỗ trợ sản phẩm toàn cầu nhanh chóng và chứng nhận an toàn từ các cơ quan quản lý. Chỉ có một trong ba thôi thì chưa đủ”, ông nói.

Theo dự báo thị trường của Airbus, từ 2025 đến 2044, Trung Quốc sẽ cần 9.570 máy bay chở khách mới. Trong đó, hơn 80% là dòng thân hẹp như C919. Comac hiện cũng phải đối mặt với sức ép cạnh tranh ngày càng lớn từ Airbus, khi hãng này mở rộng năng lực sản xuất tại Trung Quốc.

Dây chuyền lắp ráp thứ hai của Airbus dự kiến đi vào hoạt động năm 2026, cho phép hãng tăng sản lượng dòng A320. Các chuyên gia dự đoán Comac sẽ cần nhiều năm nữa mới có thể phá thế độc quyền của Boeing và Airbus trên thị trường hàng không toàn cầu. Theo ông Taylor, đến cuối những năm 2020, Comac có thể mở rộng thị phần trong nước và bắt đầu xuất khẩu ở phạm vi khu vực.

Phiên An (theo AP)

“Việc chính phủ đóng cửa đang bóp nghẹt khả năng tăng trưởng của chúng tôi”, Grant Richardson (Texas) – người sáng lập hãng nhập khẩu rượu vang Pangea Selections cho biết trên CNN.

Richardson không thể hoàn tất khoản vay trị giá hàng trăm nghìn USD từ Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp nhỏ (SBA) khi chính phủ liên bang ngừng hoạt động. Ông vẫn đang chờ nhận khoản hoàn thuế 10.000 USD trong quý vừa qua và cũng không thể ký hợp đồng với một hãng rượu ở California để ra mắt dòng sản phẩm mới, vì chính phủ chưa phê duyệt nhãn chai trong thời gian thiếu ngân sách.

Tuy nhiên, Richardson vẫn phải trả 20.000 USD thuế nhập khẩu trong tháng này. “Chính phủ vẫn thu tiền của chúng tôi, nhưng không trả những gì họ nợ”, ông nói.

Chính phủ Mỹ đã đóng cửa từ đầu tháng 10. Nguyên nhân là hai đảng Dân chủ và Cộng hòa vẫn chưa thể thống nhất về dự luật ngân sách cho các hoạt động của chính phủ. Phe Dân chủ muốn Tổng thống Mỹ Donald Trump và các đồng minh duy trì trợ cấp bảo hiểm y tế. Nhưng phe Cộng hòa quyết không nhượng bộ, khiến các nỗ lực đàm phán đều rơi vào bế tắc.

Việc chính phủ đóng cửa khiến nhiều hoạt động chủ chốt như cho vay và hoàn thuế tê liệt. Bên cạnh đó, khi không được trả lương, hàng trăm nghìn nhân viên liên bang trên khắp nước Mỹ đã cắt giảm chi tiêu, gây ra hiệu ứng lan tỏa trong nền kinh tế.

Sean Han – quản lý quán ăn Market to Market tại tòa nhà Ronald Reagan ở Washington cho biết lượng khách đã giảm khoảng 20%-30% kể từ khi chính phủ đóng cửa. Năm nay, họ vốn đã làm ăn khó khăn sau khi Mỹ cho nghỉ việc hàng loạt nhân viên liên bang.

Ông cho biết hiện chưa giảm giờ làm của nhân viên, nhưng điều đó có thể xảy ra. Thậm chí, họ có thể phải sa thải nếu tình trạng này kéo dài. Khi lượng khách giảm, Han yêu cầu nhân viên tập trung vào việc mang lại trải nghiệm ăn uống tốt hơn cho những người vẫn còn lui tới.

“Chúng tôi đã hoạt động khoảng 20 năm và từng chứng kiến điều này trước đây. Sau đại dịch, chúng tôi mất tới 9 tháng để phục hồi. Lần này chắc cũng vậy”, Han nói. Theo dữ liệu của OpenTable, số lượt đặt bàn tại các nhà hàng ở Washington đã giảm 9% trong tuần trước so với cùng kỳ năm ngoái.

Tại bang North Carolina, Pam Anderson chỉ còn chăm sóc vài chú chó tại khu nghỉ dưỡng Ocean Sands K-9 Resort ở Kill Devil Hills. Một số khách hàng của bà đã hủy hoặc rút ngắn thời gian gửi thú cưng, do không thể đi du lịch khi nhiều địa điểm không mở vì chính phủ đóng cửa. Hoặc chỉ đơn giản họ là nhân viên liên bang và thời gian này không được trả lương.

Tuần này, một gia đình hủy dự định gửi hai chú chó cho bà trông vài ngày giữa tháng 11. Việc này khiến bà mất 500 USD. Cả hai khách này đều làm việc cho chính phủ.

Lượng đặt chỗ trong tháng 10 giảm 40% và tháng 11 giảm 60% khiến vợ chồng Anderson phải thắt chặt chi tiêu. Họ đã ngừng ra ngoài ăn tối vài lần mỗi tuần và tạm hoãn các khoản quyên góp từ thiện.

“Tôi nói với chồng rằng: Đừng tiêu thêm tiền nữa”, Anderson nói. Bà cho biết đang cân nhắc tìm việc làm thêm ban đêm.

Hồi tháng 3, Fran Bolden mở một nhà ăn tại Redstone Arsenal – một căn cứ của quân đội Mỹ gần Huntsville, bang Alabama. Họ từng có lợi nhuận khá tốt, nhưng hiện phải đóng cửa cho đến khi chính phủ hoạt động trở lại. Bolden cho biết trước đây họ đón khoảng 150 khách mỗi ngày cho bữa sáng và trưa, nhưng hai tuần gần đây chỉ còn 25-30 khách.

“Về cơ bản là chúng tôi không còn khách nữa”, bà nói. Bolden cho biết nhiều doanh nghiệp ở trung tâm Huntsville và vùng lân cận đều bị ảnh hưởng. Trong đó, các doanh nghiệp nhỏ chịu thiệt hại nặng nhất.

“Nền kinh tế địa phương phụ thuộc vào hoạt động quân sự. Nhưng giờ mọi người không ra ngoài, mà cũng chẳng chi tiêu”, Bolden nói.

Tại trung tâm thể thao và bơi lội của Bernard Jackson ở thủ đô Washington, các học viên từ già đến trẻ thường xuyên tới đây suốt 2 năm qua. Nhưng việc chính phủ đóng cửa đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của trung tâm.

Nhiều khách hàng ở đây là nhân viên liên bang đang phải nghỉ việc không lương. Khi nhiều gia đình không còn đủ khả năng trả học phí và chi phí vận hành tăng, Jackson buộc phải đưa ra nhiều lựa chọn khó khăn để duy trì trung tâm.

“Vì không được trả lương, họ không đến học nữa. Doanh thu của tôi đã giảm ít nhất 40%”, Jackson nói với CNN. Dù vậy, Jackson vẫn tìm cách hỗ trợ khách hàng bằng cách gửi hướng dẫn và bài tập để họ luyện tập tại nhà. “Hồ bơi vẫn phải mở thôi”, ông nói.

Hà Thu (theo CNN, Reuters)

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sean Parnell ngày 24/10 cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã điều động nhóm tác chiến tàu sân bay Gerald R. Ford cùng không đoàn trên hạm đến khu vực do Bộ tư lệnh Phương Nam (SOUTHCOM) phụ trách.

Động thái được tiến hành theo chỉ thị từ Tổng thống Donald Trump về “triệt phá các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia và chống khủng bố ma túy nhằm bảo vệ an ninh đất nước”.

Ông Parnell không nêu thời điểm nhóm tác chiến được triển khai hay liệu khi nào lực lượng này bắt đầu làm nhiệm vụ. SOUTHCOM đặc trách mọi hoạt động của quân đội Mỹ tại Trung Mỹ, Nam Mỹ, vùng Caribe và các vùng biển xung quanh, trong đó có khu vực ngoài khơi Venezuela.

USS Gerald R. Ford là siêu tàu sân bay mới nhất của Mỹ, cũng là chiến hạm đắt nhất trong lịch sử hải quân nước này với mức giá bàn giao là 12,6 tỷ USD. Tàu có chiều dài 337 m, có thể chở 75 máy bay các loại, gồm tiêm kích F/A-18E/F, phi cơ tác chiến điện tử EA-18G, máy bay cảnh báo sớm và chỉ huy trên không E-2D, cùng nhiều loại trực thăng tuần tra và săn ngầm.

Nhóm chiếm hạm hộ tống gồm các tàu khu trục USS Winston S. Churchill, USS Bainbridge, USS Mahan và USS Forrest Sherman, cùng ít nhất một tàu ngầm hạt nhân tấn công. Mỗi tàu có thể mang được hàng chục tên lửa các loại, được trang bị hệ thống cảm biến cho phép giám sát vùng trời và vùng biển rộng lớn xung quanh.

Vào thời điểm Lầu Năm Góc công bố lệnh điều động, USS Gerald R. Ford đang làm nhiệm vụ theo kế hoạch ở đông Địa Trung Hải. Tàu sân bay Mỹ dự kiến mất khoảng một tuần để di chuyển đến khu vực trách nhiệm của SOUTHCOM.

“Riêng quyết định rút USS Gerald R. Ford khỏi đợt triển khai theo kế hoạch đã là diễn biến lớn, tiếp nối những đợt tăng cường lực lượng Mỹ ở vùng Caribe”, bình luận viên Joseph Trevithick của chuyên trang quân sự Mỹ War Zone nhận định.

Chưa rõ chiến hạm nào sẽ hộ tống USS Gerald R. Ford đến Mỹ Latin. Tính đến ngày 20/4, USS Forrest Sherman và USS Mitscher đang triển khai riêng rẽ tại Biển Đỏ và Biển Arab.

Giới chuyên gia chỉ ra rằng USS Gerald R. Ford sẽ tăng đáng kể sức mạnh của lực lượng Mỹ tại khu vực, bên cạnh 10 tiêm kích tàng hình, 8 chiến hạm và khoảng 6.500 binh sĩ hiện diện tại nam biển Caribe từ đầu tháng 9 để tiến hành chiến dịch đối phó các băng đảng ma túy. Đây là một trong những đợt điều động quân lớn nhất của Mỹ tới vùng Caribe trong nhiều năm qua.

Kênh Fox News cho biết 14% lực lượng chiến đấu của hải quân Mỹ đang hoạt động tại khu vực do SOUTHCOM phụ trách. Chiến dịch đã làm leo thang căng thẳng giữa Mỹ với Colombia, đồng thời làm dấy lên lo ngại Washington có ý định lật đổ chính quyền Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.

“Hành động lần này cho thấy Mỹ đã từ bỏ hy vọng quân đội Venezuela tiến hành đảo chính. Do chưa xuất hiện dấu hiệu rạn nứt trong chính quyền Venezuela, Nhà Trắng dường như đang quyết tâm tự giải quyết vấn đề”, Geoff Ramsey, chuyên gia về Venezuela tại Hội đồng Đại Tây Dương, nêu quan điểm.

USS Gerald R. Ford sẽ là quân bài quan trọng trong trường hợp bùng phát xung đột trực diện. Nhóm tác chiến tàu sân bay là công cụ hàng đầu để Mỹ triển khai sức mạnh quân sự, cho phép kiểm soát không phận và vùng biển xung quanh, tung đòn tập kích vào mục tiêu ở khoảng cách hàng trăm km theo mọi hướng.

Các tàu hộ tống trang bị tên lửa Tomahawk với tầm bắn 2.500 km sẽ bổ sung hỏa lực tầm xa cho lực lượng đang có mặt ở Mỹ Latin. Đòn không kích cũng sẽ diễn ra dồn dập hơn, khi dàn chiến đấu cơ trên hạm không phải di chuyển quãng đường xa và có thể phản ứng nhanh hơn so với các phi đoàn đóng trên lãnh thổ Mỹ.

“Tàu sân bay còn đóng vai trò căn cứ nổi khổng lồ để sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, trong đó có điểm triển khai lực lượng đặc nhiệm cho những nhiệm vụ quan trọng”, Trevithick cho hay.

Mỹ đã điều động Trung đoàn Tác chiến Đường không Đặc biệt số 160 và Đơn vị Viễn chinh Thủy quân lục chiến số 22 đến Mỹ Latin. Đây là những đơn vị có khả năng thực hiện nhiệm vụ đặc biệt, sự xuất hiện của tàu sân bay Gerald R. Ford sẽ hỗ trợ rất nhiều cho họ.

Ngay cả khi chỉ một phần nhóm tác chiến Gerald R. Ford đến gần Venezuela, đây vẫn sẽ là sự tăng cường đáng kể về năng lực tiến công và phòng thủ của lực lượng Mỹ, nhất là khi Caracas vẫn sở hữu nhiều loại vũ khí uy lực, có khả năng uy hiếp máy bay và tàu chiến của Washington.

“Nhóm tác chiến tàu sân bay được huấn luyện kỹ lưỡng trước khi triển khai để tạo thành lực lượng chiến đấu có tính đồng bộ và thống nhất cao, điều mà những chiến hạm riêng lẻ ở biển Caribe hiện nay không làm được”, Trevithick lưu ý.

Thông báo điều động USS Gerald R. Ford được đưa ra giữa lúc Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép lên chính quyền của ông Maduro.

Tổng thống Trump hôm 22/10 để ngỏ khả năng mở rộng chiến dịch tập kích và nhắm tới cả những băng đảng ma túy trên đất liền, dù không nêu địa điểm cụ thể. Ông trước đó cũng xác nhận đã cho phép Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) thực hiện hoạt động ngầm trên lãnh thổ Venezuela.

“Mỹ đang điều một trong những vũ khí quý giá nhất đến khu vực. Nhóm tác chiến tàu sân bay gần như là pháo đài nổi, đại diện cho năng lực quân sự và công nghệ Mỹ. Tôi tin họ muốn gửi thông điệp cứng rắn đến Tổng thống Maduro”, Ryan Berg, giám đốc chương trình châu Mỹ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho hay.

“Sẽ mất nhiều thời gian để các tàu trong nhóm tác chiến Ford đến vùng biển Mỹ Latin, nhưng hành trình của chúng cũng là tín hiệu cho thấy hoạt động tác chiến của Mỹ ở khu vực đang bước vào giai đoạn mới”, Trevithick nhận định.

Phạm Giang (Theo WSJ, War Zone)

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay ca ngợi đảng La Libertad Avanza (LLA) của Tổng thống Argentina Javier Milei giành đa số ghế trong cuộc bầu cử giữa kỳ ngày 26/10 là “chiến thắng lớn ngoài mong đợi” và “tuyệt vời”.

“Ông ấy đã nhận được rất nhiều hỗ trợ từ Mỹ. Tôi dành cho ông ấy sự ủng hộ mạnh mẽ. Chúng tôi đang hợp tác với nhiều quốc gia ở Nam Mỹ và đặc biệt chú trọng vào khu vực này”, Tổng thống Mỹ cho hay.

Chính quyền Mỹ đã đề xuất gói cứu trợ 40 tỷ USD, gồm thỏa thuận hóa đổi tiền tệ trị giá 20 tỷ USD đã ký kết và đề xuất về cơ sở đầu tư trị giá 20 tỷ USD, nhằm hỗ trợ Tổng thống Milei trước cuộc bỏ phiếu.

Trong bầu cử giữa kỳ, LLA giành được 40,7% số phiếu, bỏ xa phe đối lập. Kết quả này trao giúp ông Milei tiếp tục thúc đẩy cuộc cải tổ nền kinh tế triệt để, dù nhiều người bất mãn với các biện pháp thắt lưng buộc bụng nghiêm ngặt của ông.

“Chúng tôi kiếm được rất nhiều tiền nhờ cuộc bầu cử đó, bởi giá trái phiếu Argentina đã tăng giá. Toàn bộ xếp hạng tín dụng của họ cũng được nâng lên”, ông Trump nói, song nhấn mạnh rằng Mỹ “không tham gia vì tiền”.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent mô tả gói hỗ trợ này là “cây cầu” giúp đỡ dự án kinh tế của ông Milei. “Ông ấy đang phải khắc phục hậu quả của 100 năm chính sách sai lầm và sẽ xoay chuyển tình thế nhờ sự hỗ trợ của Mỹ”, Bộ trưởng Bessent nói.

Tổ chức xếp hạng tín dụng Fitch Ratings tuần trước cho biết sự hậu thuẫn của Mỹ đối với thị trường Argentina đã giúp nước này tránh bị hạ xếp hạng tín dụng, song Argentina vẫn cần kế hoạch tổng thể hơn để tái thiết dự trữ ngoại hối nếu muốn được nâng hạng.

Huyền Lê (Theo Reuters, AFP)

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN và đối tác, gồm Trung Quốc, Mỹ, Nga, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và New Zealand, chiều nay tham dự Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 20 tại thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia, theo TTXVN.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng cho hay thế giới đang bước vào giai đoạn nhiều biến động và thách thức toàn cầu, đòi hỏi các quốc gia tăng cường đoàn kết, củng cố liên kết và thúc đẩy hợp tác đa phương nhằm duy trì môi trường hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn cho phát triển bền vững, bao trùm, gia tăng tương đồng, giảm thiểu khác biệt, tránh những hành động đơn phương gây nguy cơ đối đầu, đứt gãy chuỗi cung ứng, cản trở thương mại và đầu tư.

Thủ tướng đề nghị EAS cần đi đầu trong bảo vệ những nguyên tắc của luật pháp quốc tế, chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy trật tự khu vực mở, bao trùm, minh bạch, dựa trên luật lệ, với ASEAN giữ vai trò trung tâm, đồng thời tiên phong trong hợp tác thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, đặc biệt là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Thủ tướng chia sẻ 3 đề xuất nhằm góp phần duy trì hòa bình, ổn định và thúc đẩy hợp tác trong khu vực.

Duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông là yêu cầu cấp thiết, là nền tảng cho hợp tác và thịnh vượng chung, đề nghị các bên tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, đồng thời phối hợp thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử (COC) thực chất, hiệu quả.

Việt Nam ủng hộ và sẵn sàng đóng góp vào tiến trình hòa bình, ổn định bền vững trên bán đảo Triều Tiên, kêu gọi các bên sớm nối lại đàm phán, kiềm chế, tránh làm gia tăng căng thẳng, nghiêm túc thực hiện những nghị quyết liên quan của Liên Hợp Quốc.

Kêu gọi các bên liên quan ở Myanmar chấm dứt bạo lực, tiến hành đối thoại toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi cho cứu trợ nhân đạo, qua đó thúc đẩy tiến trình hòa giải và tổ chức bầu cử tự do, công bằng, bao trùm, an toàn. Thủ tướng đề nghị các đối tác tiếp tục ủng hộ và đồng hành cùng ASEAN trong tiến trình này.

Lãnh đạo các nước nhấn mạnh trong bối cảnh môi trường khu vực và thế giới biến động sâu sắc, cạnh tranh chiến lược giữa nước lớn gia tăng, cần tiếp tục phát huy vai trò của EAS là cơ chế hợp tác mở, bao trùm, minh bạch và dựa trên luật lệ, với ASEAN giữ vai trò trung tâm trong dẫn dắt hợp tác và định hình trật tự khu vực vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng, nhấn mạnh tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương, đối thoại bình đẳng và xây dựng lòng tin chiến lược.

Các lãnh đạo đề cao tầm quan trọng của tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc và những nguyên tắc ứng xử đã được thống nhất, xử lý bất đồng bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tăng cường đối thoại và phối hợp nhằm giảm thiểu rủi ro tính toán sai lầm, ngăn ngừa xung đột và duy trì môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực.

Các lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng của duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông, coi đây là lợi ích chung của toàn khu vực và cộng đồng quốc tế, theo đó nhấn mạnh yêu cầu kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, thực hiện đầy đủ, hiệu quả DOC và sớm hoàn tất COC hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Hội nghị ủng hộ đối thoại nhằm hướng tới hòa bình bền vững ở bán đảo Triều Tiên, đề nghị các bên liên quan kiềm chế, tránh làm gia tăng căng thẳng và thúc đẩy nỗ lực ngoại giao phù hợp với những nghị quyết của Liên Hợp Quốc.

Hội nghị nhấn mạnh Myanmar là một phần của Cộng đồng ASEAN, kêu gọi chấm dứt bạo lực, thúc đẩy đối thoại toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi cho cứu trợ nhân đạo và tiếp tục triển khai hiệu quả Đồng thuận 5 điểm của ASEAN.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng ngày gặp Thủ tướng Australia Anthony Albanese, Phó thủ tướng Nga Alexey Overchuk, Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr. và Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul.

Vũ Hoàng