Phú ThọSau khi uống rượu không rõ nguồn gốc, người đàn ông 63 tuổi hôn mê, suy hô hấp, bác sĩ xác định ngộ độc methanol.
Ngày 27/10, đại diện Trung tâm Y tế khu vực Thanh Sơn cho biết kết quả xét nghiệm cho thấy toan chuyển hóa nặng (pH máu giảm, bicarbonate thấp), chẩn đoán xác định ngộ độc methanol. Bệnh nhân được chỉ định lọc máu cấp cứu. Quá trình lọc liên tục trong nhiều giờ nhằm loại bỏ methanol và các chất chuyển hóa độc hại (formaldehyde, formic acid) ra khỏi cơ thể, đồng thời điều chỉnh tình trạng toan máu, điện giải và cải thiện chức năng hô hấp tuần hoàn. Hiện người đàn ông đã phục hồi sức khỏe.
Theo các bác sĩ, về nhận diện, methanol rất giống với rượu ethanol thông thường, ngọt, dễ uống hơn. Khi mới uống, bệnh nhân có cảm giác giống với say rượu nên dễ bị nhầm lẫn. Khoảng 1-2 ngày sau uống, người bệnh sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh và thở sâu giống như khó thở, co giật, hôn mê. Khi đến viện, hầu hết trường hợp đã tổn thương não, mù mắt, tụt huyết áp.
Methanol khi ngấm vào cơ thể chuyển thành axit formic, là chất độc hơn methanol rất nhiều, gây tổn thương mắt, thần kinh. Có những bệnh nhân nhiều ngày sau đó bất ngờ thấy mắt mờ, đột quỵ mà không hề biết rằng nguyên nhân có thể do ngộ độc rượu methanol từ trước.
Các loại rượu chứa cồn công nghiệp gây ngộ độc thường do một số người kinh doanh mua cồn công nghiệp methanol về đóng chai hoặc pha thành rượu dỏm, trộn với rượu truyền thống bán thu lợi bất chính. Ngộ độc rượu chứa methanol là tình trạng xuất hiện từ lâu và được cảnh báo rất nhiều lần nhưng vẫn tiếp diễn, thậm chí gia tăng.
Bác sĩ khuyến cáo mọi người không uống rượu để phòng tránh ngộ độc. Trong trường hợp phải uống, cần bù năng lượng cho cơ thể bằng cách ăn thêm tinh bột hoặc uống nước trái cây, nước canh, nước cháo loãng… Thuốc giải rượu không được khuyến cáo sử dụng do không có tác dụng chống say, giải rượu.
TP HCMNgười phụ nữ 69 tuổi ngừng tim khi đang trên đường đi khám bệnh, được cứu sống nhờ quy trình E-CPR liên viện giữa hai bệnh viện Đa khoa Sài Gòn và Nhân dân Gia Định.
Sáng 27/10, trên đường đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn, người phụ nữ bất ngờ ngừng thở, mất ý thức khi xe chỉ còn cách bệnh viện vài phút. Trước đó, bà có biểu hiện tiêu chảy và nôn ói trong một ngày. Khi được đưa đến Khoa Cấp cứu, bác sĩ xác định bệnh nhân ngừng tim, không bắt được mạch, huyết áp bằng 0.
Sau 15 phút ép tim và bóp bóng qua nội khí quản nhưng tuần hoàn vẫn chưa được khôi phục, êkíp nhận định khả năng ngừng tim do nhồi máu cơ tim cấp và kích hoạt quy trình E-CPR liên viện với Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Đây là hình thức báo động đỏ liên viện đặc thù, cho phép phối hợp hồi sức ngừng tim – ngừng thở bằng hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể di động (ECMO di động), mô hình tiên tiến hiện chỉ có tại các trung tâm hồi sức hiện đại.
Khoảng 15 phút sau kích hoạt, kíp ECMO lưu động của Bệnh viện Nhân dân Gia Định có mặt tại Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn, phối hợp tiếp tục hồi sức và thiết lập hệ thống V-A ECMO (oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể). Sau khoảng 15 phút, tuần hoàn và tri giác của bệnh nhân dần hồi phục.
Kíp ECMO của BV Nhân dân Gia Định phối hợp kíp cấp cứu của Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn tiến hành kỹ thuật E-PCR, sáng 27/10. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Người bệnh sau đó được chuyển về Bệnh viện Nhân dân Gia Định để tiếp tục hồi sức chuyên sâu. Tại đây, kết quả chụp mạch vành khẩn cấp cho thấy nhiều huyết khối gây tắc động mạch vành phải – nguyên nhân chính dẫn đến ngừng tim trước nhập viện. Bệnh nhân được đặt stent mạch vành và duy trì ECMO hỗ trợ tuần hoàn. Hiện, bệnh nhân đã tỉnh táo, tiếp tục được theo dõi tại Khoa Hồi sức tim mạch.
Theo các chuyên gia, tái lập tuần hoàn sớm bằng kỹ thuật V-A ECMO giúp rút ngắn thời gian ngừng tuần hoàn, bảo vệ não và hạn chế suy đa cơ quan sau ngừng tim kéo dài. Tháng 4/2025, Sở Y tế TP HCM đã tổ chức họp Hội đồng chuyên gia để hoàn thiện quy trình E-CPR do Bệnh viện Nhân dân Gia Định xây dựng.
Giám đốc Sở Y tế TP HCM Tăng Chí Thượng cho biết, đây là trường hợp đầu tiên triển khai E-CPR ngoại viện có phối hợp giữa hai bệnh viện. Mô hình này thể hiện khả năng ứng phó nhanh, phối hợp đồng bộ và hiệu quả, mở ra cơ hội sống còn cho những bệnh nhân ngừng tim – nhóm vốn có tỷ lệ tử vong rất cao.
Theo ông Thượng, việc triển khai quy trình E-CPR không chỉ góp phần cứu sống thêm nhiều bệnh nhân, mà còn khẳng định vị thế TP HCM là trung tâm y tế chuyên sâu của khu vực, đánh dấu bước tiến mới trong chiến lược phát triển cấp cứu chuyên sâu của ngành y tế thành phố.
Đa khoa Sài Gòn là bệnh viện hạng hai, một trong những cơ sở y tế lâu đời nhất TP HCM, nằm trong khu tứ giác Bến Thành, chủ yếu tiếp nhận cấp cứu cho người dân và du khách khu trung tâm thành phố. Theo quyết định của UBND TP HCM, toàn bộ cơ sở sẽ được chuyển nguyên trạng sang Bệnh viện Nhân dân Gia Định từ ngày 1/1/2026.
Từ tháng 6/2025, Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã triển khai Phòng khám vệ tinh tại Đa khoa Sài Gòn, mở đầu mô hình hợp tác chuyên môn toàn diện. Các phòng khám chuyên khoa do bác sĩ đầu ngành của Gia Định phụ trách, phối hợp chuyển tuyến, công nhận kết quả cận lâm sàng và tích hợp thanh toán bảo hiểm y tế, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian và chi phí điều trị.
Mùa đông làm tăng huyết áp do nhiệt độ lạnh, giảm vitamin D, tăng hormone và ô nhiễm không khí kích thích hệ thần kinh giao cảm, co mạch và viêm.
Tăng huyết áp là một rối loạn sức khỏe phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người và mọi tầng lớp xã hội. Mặc dù được cho là có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi hoặc vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng mùa đông lại đặt ra một loạt vấn đề đặc biệt đối với những người có huyết áp cao.
Thời tiết lạnh không chỉ mang lại cảm giác ớn lạnh mà còn tác động đến cơ thể theo nhiều cách. Trong mùa đông, mạch máu co lại, làm tăng mức huyết áp và gây thêm căng thẳng cho tim.
Đo huyết áp cho bệnh nhân tại bệnh viện. Ảnh: Quỳnh Trần
Hiểu rõ về huyết áp cao trong mùa đông là rất quan trọng để tránh các biến chứng như đau tim, đột quỵ và các vấn đề về thận.
Những lý do mùa đông ảnh hưởng đến huyết áp
Theo PubMed Central, trong một nghiên cứu với tiêu đề “Tăng huyết áp mùa đông: Các cơ chế tiềm tàng”, bao gồm nhiều yếu tố gây tăng huyết áp mùa đông:
Nhiệt độ và huyết áp
Nhiệt độ lạnh có mối tương quan với huyết áp tăng, trong khi nhiệt độ ấm làm giảm huyết áp. Cả huyết áp tâm thu và tâm trương đều tăng khi nhiệt độ môi trường và trong nhà giảm.
Cơ chế
Lạnh kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm và làm tăng thay đổi nội mô, đồng thời làm tăng sức cản ngoại vi và huyết áp, do đó nhiệt độ cao hơn có thể cải thiện chức năng mạch máu.
Vitamin D
Sự suy giảm theo mùa của nồng độ vitamin D vào mùa đông có liên quan đến việc tăng huyết áp. Vitamin D ức chế hoạt động của hệ thống renin-angiotensin, tăng cường chức năng mạch máu và giảm nguy cơ tăng huyết áp.
Hormone
Các hormone như norepinephrine, epinephrine và aldosterone, ảnh hưởng đến huyết áp. Tiếp xúc với lạnh làm tăng tất cả các hormone này, dẫn đến tăng huyết áp đột ngột.
Ô nhiễm không khí
Nồng độ PM2.5 và PM10 và ozone vào mùa đông gây co mạch, stress oxy hóa và viêm nhiễm, tất cả đều góp phần gây tăng huyết áp.
Các dấu hiệu phổ biến của huyết áp cao trong mùa đông
Không giống như các tình trạng khác, tăng huyết áp xuất hiện âm thầm và một vài dấu hiệu trở nên đáng chú ý vào mùa đông:
Đau đầu và chóng mặt
Một trong những triệu chứng quen thuộc nhất của huyết áp cao là đau đầu liên tục, đặc biệt ở phía sau đầu và ở thái dương. Chóng mặt dẫn đến những thay đổi do lạnh gây ra trong mạch máu dẫn đến dao động huyết áp.
Tay chân lạnh
Trong mùa đông, việc cung cấp máu đến các mạch máu giảm có thể gây ra cảm giác tê ngứa ở các chi. Mặc dù phổ biến ở hầu hết các cá nhân, nó có thể cho thấy huyết áp được điều hòa kém, dễ bị tăng huyết áp.
Khó thở
Huyết áp cao đặt gánh nặng lớn hơn lên tim, khiến việc tuần hoàn máu hiệu quả trở nên khó khăn hơn. Không khí lạnh, đặc biệt là vào mùa đông, có thể làm căng thẳng trở nên tồi tệ hơn, dẫn đến khó thở hoặc cảm giác tức ngực.
Mệt mỏi
Một sự thay đổi bất ngờ về nhiệt độ hoặc mùa có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mệt mỏi ở những người có huyết áp cao. Mệt mỏi thỉnh thoảng là một vấn đề khác, nhưng trở nên yếu ớt có thể là dấu hiệu cho thấy tim đang làm việc quá sức do lạnh.
Đau ngực hoặc đánh trống ngực
Đau ngực bất ngờ, tức ngực hoặc nhịp tim bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo các biến chứng của tăng huyết áp. Điều kiện khí hậu lạnh làm tăng khả năng xảy ra các biến chứng liên quan đến tim, vì vậy các triệu chứng này cần được theo dõi chặt chẽ.
Cách kiểm soát huyết áp cao trong mùa đông
Vận động
Ngay cả các bài tập thể dục trong nhà nhẹ nhàng, đặc biệt nếu bạn tập yoga, có thể thúc đẩy lưu thông máu và giảm huyết áp.
Duy trì chế độ ăn uống cân bằng
Tránh ăn quá nhiều muối và tuân thủ các loại trái cây, rau và ngũ cốc.
Giữ ấm
Mặc nhiều lớp quần áo, đừng để bị lạnh quá lâu.
Đối phó với căng thẳng
Trầm cảm có thể làm tăng huyết áp. Thiền, hít thở sâu hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trị liệu có thể có tác dụng tốt như nhau.
Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ
Sử dụng thuốc theo quy định thường xuyên và tham khảo ý kiến bác sĩ về bất kỳ điều chỉnh theo mùa nào.
Nếu bạn bị đau đầu dữ dội, đau ngực, khó thở, thay đổi thị lực hoặc chảy máu cam tái phát, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Can thiệp sớm vào mùa đông có thể tránh được các biến chứng tim mạch nghiêm trọng.
Trung QuốcChiếc MPV điện Li Mega bất ngờ bốc cháy và bị thiêu rụi khi đang chạy trên đường, hai người trên xe thoát được ra ngoài.
Video: Pang Jiulin
Không có va chạm nào xảy ra với chiếc Li Mega đang chạy trên một con đường ở quận Từ Hối, Thượng Hải, tối 23/10. Ánh sáng đột nhiên bùng lên từ dưới gầm, bắn ra như pháo hoa trước khi lửa bùng lên chỉ vài giây sau và phủ kín chiếc xe.
Tài xế và một người đi cùng trên xe nhanh chóng ở cửa nhảy ra ngoài. Chiếc MPV sau đó bị lửa thiêu rụi.
Các quan chức của Li Auto – hãng xe có trụ sở chính ở Bắc Kinh – cho biết họ đã cử nhân viên đến hiện trường và tích cực hợp tác với sở cứu hỏa trong quá trình điều tra. Những bức ảnh cho thấy chiếc xe đã bị thiêu rụi hoàn toàn, chỉ còn lại khung thân kim loại. Sở Cứu hỏa Từ Hối xác nhận vụ cháy nhưng không tiết lộ chi tiết.
Mẫu MPV điện Li Mega nguyên bản màu trắng (trái) và chiếc xe gặp hỏa hoạn chỉ còn trơ khung. Ảnh: CarNewsChina
Điều gây chú ý là trước tai nạn này, ít nhất hai chiếc minivan Li Mega đã bốc cháy tại Trung Quốc kể từ tháng 6 vừa qua. Tuy nhiên, cả hai vụ việc trước đều do các yếu tố bên ngoài gây ra. Vụ cháy mới này gây lo ngại vì chưa có kết luận chắc chắn nào được đưa ra.
Li Mega gia nhập thị trường Trung Quốc vào tháng 3/2024 với tư cách là mẫu xe điện đầu tiên của thương hiệu. Xe trang bị pin NMC (hỗn hợp nickel, mangan và cobalt) do CATL sản xuất và hỗ trợ công nghệ sạc 5C. Mức giá dao động 529.800-559.800 nhân dân tệ (74.340-78.550 USD).
Theo China EV DataTracker, Li Auto bán được tổng cộng 25.817 chiếc xe đa dụng này. Vào tháng 9, doanh số của Mega đạt mức cao nhất là 3.277 chiếc.
Động cơ của Honda Today dung tích 49 phân khối, công suất 3,7 mã lực, mô-men xoắn 3,5 Nm. Hộp số vô cấp, tốc độ tối đa 50 km/h và mức tiêu hao nhiên liệu khoảng 1,8 lít/100 km.
Hiện đơn vị nhập khẩu chưa công bố giá bán của Honda Today. Tại Trung Quốc, xe có giá khoảng 840 USD.
Hà NộiXe tải bất ngờ đánh lái chuyển làn sang phải, sát người phụ nữ đi xe máy, khiến người này giật mình ngã sõng xoài.
Video: Quoc Dat Nguyen
Tình huống giao thông: Trưa 26/10 tại đường Cầu Diễn, đoạn giao với đường Phú Diễn, hai người phụ nữ xe máy sát nhau, di chuyển chậm để nói chuyện. Mặc dù ôtô gắn camera hành trình phía nhau nhấn còi cảnh báo, hai người đi xe máy vẫn không để ý. Từ bên trái, xe tải đánh lái về bên phải, không dùng xi-nhan, khiến một người phụ nữ giật mình phanh gấp và ngã xuống đường. Xe tải sau đó dừng lại để hỗ trợ người bị nạn. Hiện chưa rõ thương vong.
Kỹ năng lái xe: Đối với xe tải, khi tài xế chuyển làn cần quan sát kỹ, sử dụng xi-nhan báo hiệu, và chỉ chuyển làn khi đủ điều kiện an toàn. Hành vi ôtô chuyển làn không đúng quy định sẽ bị phạt 600.000-800.000 đồng, nếu gây tai nạn phạt 20-22 triệu đồng, trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
Trong khi đó, với người đi xe máy, cần luôn tập trung quan sát, không trò chuyện khi đang lái xe bởi sẽ khiến não bộ bị sao nhãng. Khi đi chậm, cần đi sát vào làn đường bên phải gần vỉa hè, nhường làn bên trái cho những phương tiện đi nhanh hơn.
Dừng đèn đỏ không phải trạng thái đang điều khiển phương tiện nên không phạm lỗi, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.
Tranh thủ dùng điện thoại khi dừng đèn đỏ là hành vi khá phổ biến. Tuy nhiên, tình huống này có phạm luật hay không khiến nhiều độc giả thắc mắc. Trả lời cho câu hỏi “Dùng điện thoại khi dừng đèn đỏ có bị phạt nguội?” Luật sư Đặng Thành Chung, Đoàn luật sư Hà Nội cho biết:
Tại Khoản 6 Điều 9 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định về hành vi bị nghiêm cấm khi tham gia giao thông đường bộ, cụ thể: “Dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ.”
Nghị định 168/2024 quy định, người đang điều khiển môtô, xe gắn máy, các loại xe tương tự sử dụn sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác thì bị phạt tiền 800.000-1.000.000 đồng, trường hợp gây tai nạn giao thông bị phạt tiền 10-14 triệu đồng. Người đang điều khiển ôtô dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển bị phạt tiền từ 4-6 triệu đồng, trường hợp gây tai nạn phạt tiền 20-22 triệu đồng.
Có thể thấy các quy định hiện hành đều nghiêm cấm và xử phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại trong khi đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ.
Như vậy, nếu đang dừng đèn đỏ, thì không phải là trạng thái phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ. Do đó, căn cứ quy định hiện hành thì dùng điện thoại khi dừng đèn đỏ sẽ không vi phạm khoản 6 Điều 9 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 và cũng không bị xử phạt lỗi hành vi theo quy định tại Nghị định 168/2024.
Nhưng nếu việc sử dụng điện thoại khiến người điều khiển mất tập trung, chậm phản ứng khi đèn chuyển xanh, hoặc làm ảnh hưởng đến luồng phương tiện phía sau gây ùn tắc, va chạm, cơ quan chức năng có thể xem xét hành vi gây cản trở giao thông để xử lý theo quy định.
Mặc dù không bị xử phạt trong tình huống này, nhưng để đảm bảo an toàn và tránh xảy ra các hậu quả đáng tiếc, người tham gia giao thông nên thận trọng: không nên sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khi đang dừng chờ đèn đỏ, vì có thể khiến người lái mất tập trung, không quan sát tín hiệu giao thông, và phản ứng chậm khi đèn chuyển xanh, có thể gây ra ùn tắc, va chạm nhẹ hoặc ảnh hưởng đến an toàn chung trên đường.
Trượt đại học là cú sốc với Nhân Đức, nhưng cũng trở thành động lực để anh nỗ lực giành học bổng toàn phần ở châu Âu và Mỹ, trúng tuyển Bộ Nông nghiệp Mỹ với mức lương 93.000 USD mỗi năm.
Trần Thanh Nhân Đức, 29 tuổi, quê Bình Định cũ, sẽ bảo vệ luận án tiến sĩ ngành Kỹ thuật Xây dựng tại Đại học Virginia, vào đầu tháng 11. Điểm trung bình toàn khóa của anh ở ngôi trường top 26 nước Mỹ là 3.8/4.
Cuối tháng trước, Đức đã trúng tuyển làm chuyên viên Cục Nghiên cứu Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), thông qua chương trình ORISE. Đây là chương trình thuộc Bộ Năng lượng Mỹ, nhằm hỗ trợ, điều phối tuyển dụng, thực tập khối ngành khoa học cho các cơ quan liên bang. Đức dự kiến đi làm từ đầu năm 2026.
Chàng trai sinh năm 1996 sẽ tham gia nghiên cứu mô hình hệ sinh thái nông nghiệp, nhằm giải quyết các vấn đề liên quan tài nguyên nước và hệ thống sản xuất lương thực ở miền Tây của Mỹ.
“Tôi rất vui vì hiểu rằng có việc làm trong cơ quan chính phủ lúc này là rất may mắn. Đây cũng là điều ba tôi mong mỏi rất nhiều trước khi mất, vì vậy kết quả làm tôi nhẹ nhõm phần nào”, Đức nói.
Trần Thanh Nhân Đức. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Đức có học lực tốt thời phổ thông, nên việc trượt ngành Kế toán của trường Đại học Kinh tế (Đại học Đà Nẵng) vào năm 2014 là cú sốc lớn. Thấy bố mẹ chịu sự dèm pha, Đức đau lòng, cho rằng đây là lỗi của mình.
Sút 7 kg trong một năm để ôn thi lại, Đức đỗ ngành Kỹ thuật công trình thuỷ lợi của trường Đại học Bách khoa (Đà Nẵng), nhưng ám ảnh về cú vấp vẫn còn. Anh đặt mục tiêu du học và trong 10 năm phải lấy bằng tiến sĩ – học vị cao nhất.
“Tôi muốn chứng minh mình không kém và chỉ mong ba mẹ được ngẩng cao đầu với mọi người”, Đức chia sẻ.
Năm 2020, Đức đỗ chương trình “Tin học thuỷ văn và quản lý tài nguyên nước” của Erasmus Mundus – học bổng thạc sĩ toàn phần danh giá của châu Âu. Anh được học tại Pháp, Anh, Ba Lan, Đức và Tây Ban Nha. Hoàn thành 3/4 học kỳ, Đức được ba đại học Mỹ trao học bổng tiến sĩ, thực tập thạc sĩ với mức hỗ trợ 225.000-300.000 USD toàn khóa. Anh chọn Đại học Virginia, cũng là trường đưa ra mức hỗ trợ cao nhất, và tới Mỹ vào cuối năm 2022.
Ngay khi bắt đầu chương trình, Đức tham khảo ý kiến của một số đàn anh về những hướng làm việc phù hợp khi tốt nghiệp, và đặt mục tiêu làm việc cho các cơ quan của chính phủ Mỹ. Công việc này thường yêu cầu năng lực học thuật cao, thể hiện qua số lượng, chất lượng nghiên cứu và các giải thưởng.
Để “xây” hồ sơ, Đức nhắm tới các giải thưởng, dự án cấp độ bang trở lên. Anh tâm đắc với học bổng cho dự án Hè sáng tạo tại Trung tâm Nước quốc gia vào năm 2024. Chương trình yêu cầu ứng viên phải có điểm điểm học tập đạt loại giỏi trở lên, biết sử dụng ngôn ngữ lập trình, có nhiều công bố liên quan.
Đức tham gia dự báo tài nguyên nước và lũ lụt – đề tài tương đồng với công việc mà anh sắp đảm nhận ở Bộ Nông nghiệp. Vì vậy, Đức đánh giá đây là điểm cộng lớn cho hồ sơ.
Ngoài ra, anh giành hơn 10 học bổng và giải thưởng khác, hầu hết ở cấp bang, liên bang hoặc các cơ quan của chính phủ, như học bổng Sau đại học Dr. Robert C.Hoehn do Hiệp hội Nước của Mỹ và Hiệp hội Môi trường nước bang Virginia cấp, giải Trực quan hóa dữ liệu Michael H.Freilich của Liên hiệp Địa vật lý Mỹ và NASA…
Đức (thứ hai từ trái sang) nhận học bổng Chương trình Hè sáng tạo tại Trung tâm Nước quốc gia, năm 2024. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trong ba năm làm nghiên cứu sinh, Đức có gần 30 bài báo khoa học, đều trên các tạp chí Q1. Các nghiên cứu tập trung về biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của lũ lụt, hạn hán tới cuộc sống, ảnh hưởng của các công trình đập thuỷ điện, ứng dụng của các sản phẩm vệ tinh tới nghiên cứu thuỷ văn.
Để tạo thêm cơ hội ở những lĩnh vực liên ngành, anh cố gắng thực hiện đề tài nghiên cứu đa dạng. Theo Đức, khi gặp nhà tuyển dụng, thay vì giải thích “tôi có thể làm cái này, cái kia”, ứng viên có sản phẩm đúng vị trí yêu cầu sẽ thuyết phục hơn nhiều. Anh cũng tự học ngôn ngữ lập trình Python, học máy để tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI) khi xử lý lượng dữ liệu đồ sộ, biến thiên.
Giáo sư Venkataraman Lakshmi, Đại học Virginia, là người hướng dẫn Đức từ tháng 3/2022 đến nay. Ông đánh giá học trò có kỹ năng, kiến thức và khả năng trao đổi xuất sắc, sự tận tâm với công việc “đáng khen ngợi”.
Ông cho biết Đức thực hiện nhiều dự án nghiên cứu thách thức, nhưng luôn đem tới kết quả “vượt xa yêu cầu”. Anh có khả năng làm sáng tỏ các khái niệm khoa học phức tạp, làm chúng trở nên rõ ràng và dễ hiểu.
“Đức thể hiện tần suất nghiên cứu phi thường khi làm hai nghiên cứu cùng lúc trong quá trình học tiến sĩ, đồng thời làm dự án phụ”, ông cho hay.
Đức (thứ hai từ trái sang) nhận giải Trực quan hóa Dữ liệu Michael H. Freilich của Liên hiệp Địa vật lý Mỹ và NASA 2023. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Đức nói luôn cố gắng làm mọi thứ “thật nhanh, thật đều” để kịp hoàn thành mục tiêu. Anh thường xuyên làm việc tới 2-3h hoặc thức trắng đêm, nghĩ mình đã cán đích khi làm tiến sĩ chỉ trong ba năm. Nhưng cuối tháng 9, anh rối bời khi nhận tin bố mất.
Đức vội vã về Việt Nam, giữa lúc đang ứng tuyển vào Bộ Nông nghiệp Mỹ. Dù nản lòng, nhưng anh cũng hiểu bố rất mong anh tìm được công việc tốt nên quyết không bỏ cuộc.
Anh tranh thủ cập nhật một số giải thưởng, nghiên cứu vào CV, lập trình khắc phục các lỗi trên website sản phẩm cá nhân. Một ngày sau khi di quan bố, Đức dự cuộc phỏng vấn trực tuyến kéo dài 1,5 tiếng với đại diện Cục Nghiên cứu Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp Mỹ.
Đây là người trực tiếp làm dự án mà Đức sắp tham gia, nên các câu hỏi chủ yếu kiểm tra kiến thức, kỹ năng và các xử lý tình huống. Nhờ từng làm nhiều nghiên cứu liên quan, Đức không gặp khó. Buổi phỏng vấn như một cuộc thảo luận để tìm hướng nghiên cứu trong tương lai. Hai ngày sau, Đức nhận thư báo trúng tuyển.
“Tôi mừng vì sắp hoàn thành mục tiêu 10 năm, nhưng có lẽ chưa đủ nhanh. Rất tiếc, ba tôi đã không chờ được”, Đức nói.
Nhân Đức đã trở lại Mỹ, cố gắng lấy lại nhịp độ làm việc để bảo vệ luận án thật tốt. Vài năm tới, Đức muốn duy trì công việc để có thu nhập ổn định lo cho mẹ và em trai, đồng thời mở rộng quan hệ, tìm cơ hội tham gia các dự án giữa Mỹ và Việt Nam.
“Khi cuộc sống gia đình ổn hơn, tôi muốn về nước để gần mẹ”, Đức nói.
Hà NộiĐi khám vì vô kinh ở tuổi 32, một phụ nữ được các bác sĩ Bệnh viện E xác định mang giới tính di truyền là nam.
Hôm 26/10, đại diện Bệnh viện E cho biết cách đây hai tháng, bệnh nhân đến Bệnh viện Phụ sản Trung ương khám, được chẩn đoán thiểu sản tử cung, theo dõi hội chứng Rokitansky – tình trạng bẩm sinh không có tử cung và âm đạo.
Khi tới Bệnh viện E, kết quả xét nghiệm nội tiết cho thấy nồng độ testosterone (hormone nam) tăng cao bất thường. Hình ảnh chụp cộng hưởng từ (MRI) vùng tiểu khung không tìm thấy tử cung mà phát hiện hai tinh hoàn ẩn trong ổ bụng. Xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ sau đó khẳng định người này mang bộ nhiễm sắc thể 46,XY, xác định giới tính di truyền là nam.
Dù mang gene nam, bệnh nhân có ngoại hình hoàn toàn là nữ với tuyến vú phát triển, chỉ có âm đạo hẹp và ngắn, không đủ để sinh hoạt tình dục. Các bác sĩ chẩn đoán đây là ca bệnh hiếm, mắc Hội chứng không nhạy cảm với Androgen (AIS), khiến cơ thể không đáp ứng với hormone nam và phát triển theo hướng nữ.
“Tôi từng rất sợ hãi khi biết sự thật. Nhưng giờ tôi hiểu, điều quan trọng là được sống đúng với bản thân, tôi vẫn là phụ nữ, theo cách tự nhiên nhất”, người bệnh chia sẻ và bày tỏ nguyện vọng được phẫu thuật để hoàn thiện giới tính nữ.
Các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Đáp ứng mong muốn này, đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện E tiến hành ca phẫu thuật phức tạp. Một kíp thực hiện nội soi ổ bụng, cắt bỏ hai tinh hoàn để loại bỏ nguy cơ ung thư hóa. Cùng lúc đó, một kíp khác tạo hình âm đạo bằng da và niêm mạc tự thân, tái tạo lại bộ phận sinh dục nữ cả về chức năng lẫn thẩm mỹ.
“Điểm đột phá của ca mổ là việc áp dụng kỹ thuật dựng mô hình 3D khuôn nong âm đạo từ silicon y tế, dựa trên thông số từ phim MRI”, đại diện bệnh viện nói. Sáng kiến này của bác sĩ Nguyễn Đình Minh và Lương Thanh Tú, đã được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp bằng sáng chế, giúp định hình khoang âm đạo chuẩn xác về kích thước và đúng hướng giải phẫu.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân tiếp tục được điều trị bằng liệu pháp hormone estrogen thay thế để duy trì vóc dáng nữ tính và ổn định nội tiết.
Bác sĩ Lê Thị Nga, khoa Phẫu thuật Tạo hình, giải thích hội chứng không nhạy cảm với Androgen là một rối loạn di truyền hiếm gặp. Tùy mức độ, người bệnh có thể có ngoại hình nữ hoàn toàn, cơ quan sinh dục không điển hình, hoặc là nam giới nhưng bị vô sinh. “Phát hiện và can thiệp y tế kịp thời sẽ giúp người bệnh có cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc với giới tính mà họ mong muốn”, bác sĩ Nga nói.
Các chuyên gia khuyến cáo phụ huynh nên đưa trẻ đi khám sớm nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường như cơ quan sinh dục ngoài không rõ ràng, hoặc trẻ gái đến tuổi dậy thì nhưng không có kinh nguyệt.
