Thực phẩm giàu vitamin D: Ngoài vai trò đối với sức khỏe xương và miễn dịch, vitamin D còn ảnh hưởng đến chu kỳ phát triển của tóc và hoạt động của tế bào hắc tố. Những người bị tóc bạc sớm thường có nồng độ vitamin D3 thấp hơn đáng kể so với người cùng độ tuổi.
Các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, trứng, nấm hoặc nước cam, sữa tăng cường là những nguồn bổ sung vitamin D tốt.
Thực phẩm giàu vitamin D: Ngoài vai trò đối với sức khỏe xương và miễn dịch, vitamin D còn ảnh hưởng đến chu kỳ phát triển của tóc và hoạt động của tế bào hắc tố. Những người bị tóc bạc sớm thường có nồng độ vitamin D3 thấp hơn đáng kể so với người cùng độ tuổi.
Các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, trứng, nấm hoặc nước cam, sữa tăng cường là những nguồn bổ sung vitamin D tốt.
Lượng đường trong máu cao, tăng huyết áp kéo dài hay sử dụng một số loại thuốc không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ suy thận.
Suy thận hay bệnh thận giai đoạn cuối là tình trạng nghiêm trọng, trong đó thận mất khả năng thực hiện các chức năng thiết yếu như lọc chất thải và duy trì cân bằng chất lỏng. Suy thận có thể cấp tính (khởi phát đột ngột) hoặc mạn tính (kéo dài), trong đó bệnh thận mạn tính (CKD) là dạng phổ biến hơn, với nhiều nguyên nhân gây ra.
Bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường không được kiểm soát tốt là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh thận mạn tính và suy thận. Tình trạng này thường được gọi là bệnh thận tiểu đường. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh thận giai đoạn cuối.
Tăng huyết áp
Huyết áp cao hay tăng huyết áp cũng có khả năng thúc đẩy bệnh thận mạn tính (CKD) và bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD). Tăng huyết áp làm tổn thương mạch máu, làm giảm lưu lượng máu đến mô thận, suy giảm chức năng của cơ quan này.
Viêm cầu thận
Viêm cầu thận là một nhóm bệnh thận đặc trưng bởi tình trạng viêm các tiểu cầu thận – các đơn vị lọc nhỏ trong thận. Tình trạng viêm này làm gián đoạn khả năng lọc chất thải, chất điện giải và dịch của thận, có thể tiến triển thành bệnh thận mạn tính và cuối cùng là suy thận nếu không được điều trị.
Bệnh thận đa nang
Bệnh thận đa nang có khả năng di truyền trong gia đình. Đây là một rối loạn trong đó các cụm nang chứa đầy dịch phát triển trong thận. Các nang này lớn dần theo thời gian, thay thế mô thận bình thường, có thể làm suy giảm nghiêm trọng chức năng thận, cuối cùng dẫn đến bệnh thận mạn tính và suy thận.
Tắc nghẽn đường tiết niệu
Tắc nghẽn đường tiết niệu xảy ra khi dòng nước tiểu bị chặn tại hệ thống tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang hoặc niệu đạo. Nếu không được điều trị, sự tắc nghẽn này có thể gây ứ nước thận (sưng thận), tổn thương mô thận và cuối cùng suy yếu chức năng của cơ quan này. Các nguyên nhân thường gặp làm tắc nghẽn đường tiết niệu như sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt, khối u, dị tật bẩm sinh, cục máu đông, mô sẹo.
Lạm dụng một số loại thuốc
Sử dụng thuốc không đúng cách hoặc trong thời gian dài có thể gây tổn thương thận, từ đó tiến triển thành tổn thương thận cấp hoặc bệnh thận mạn tính và trường hợp nghiêm trọng là suy thận.
Tổn thương thận cấp
Tổn thương thận cấp là tình trạng suy giảm chức năng thận đột ngột, thường kéo dài trong vài giờ hoặc vài ngày. Tổn thương thận cấp tính (AKI) phát triển nhanh chóng và có thể hồi phục nếu được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, các đợt nặng hoặc tái phát có thể tiến triển thành bệnh thận mạn tính, thậm chí suy thận giai đoạn cuối.
Ngoài các nguyên nhân chính bên trên, một số yếu tố nguy cơ khác có thể làm tăng khả năng mắc bệnh thận như tuổi cao vì chức năng thận suy giảm tự nhiên theo thời gian. Tiền sử gia đình mắc bệnh thận cũng làm tăng nguy cơ cùng với các tình trạng như béo phì, hội chứng chuyển hóa và bệnh tim mạch. Thói quen sinh hoạt như hút thuốc, uống quá nhiều rượu bia, chế độ ăn nhiều muối và thực phẩm chế biến sẵn tạo thêm áp lực lên thận.
Để phòng bệnh thận, mọi người cần duy trì lượng đường trong máu và huyết áp ở mức khỏe mạnh, tập thể dục thường xuyên, ăn uống cân bằng, nhiều trái cây, rau củ, giữ đủ nước. Hạn chế sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn, tránh các chất độc hại cho thận và thường xuyên kiểm tra chức năng của cơ quan này, nhất là nhóm người nguy cơ cao.
Hà NộiBệnh viện Bạch Mai xây dựng khu khám bệnh mới ứng dụng công nghệ thông minh trong quản trị điều hành, có thể khám chữa 7.000 lượt bệnh nhân mỗi ngày.
Dự án được kỳ vọng góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, cải thiện môi trường làm việc cho cán bộ y tế, đồng thời giảm tải cho các khu vực điều trị hiện hữu. “Đây cũng là bước đi cụ thể trong lộ trình chuyển đổi số và phát triển bệnh viện thông minh, hướng tới mục tiêu đưa Bạch Mai trở thành mô hình bệnh viện kiểu mẫu trong khu vực.”, PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện nói tại Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng Khoa Khám bệnh, chiều 30/10.
Ông Cơ cho hay bệnh viện trải qua hơn 110 năm hình thành và phát triển, cơ sở hạ tầng hiện nay, đặc biệt là khu nhà khám bệnh xuống cấp nghiêm trọng. Khu nhà không còn đáp ứng được yêu cầu phát triển của y học hiện đại và nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng gia tăng của nhân dân.
Trước thực trạng đó, Chính phủ, Bộ Y tế và các cơ quan phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng khoa Khám bệnh mới tại vị trí khu nhà A cũ của bệnh viện. Công trình gồm 5 tầng nổi, một tum, 3 tầng hầm, tổng diện tích sàn hơn 18.000 m², đáp ứng 5.000-7.000 lượt khám/ngày.
Bệnh viện khởi công xây khu khám bệnh mới. Ảnh: Thế Anh
Công trình được thiết kế đồng bộ, tích hợp phòng khám chuyên khoa, khu xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, khu tiếp đón và các dịch vụ hỗ trợ người bệnh hiện đại, ứng dụng công nghệ thông minh trong quản lý và điều hành. Thời gian thi công từ nay đến cuối năm 2026.
Tại lễ khởi công, Thứ trưởng Y tế Lê Đức Luận cho hay công trình khoa Khám bệnh là một phần quan trọng trong Đề án phát triển Bệnh viện Bạch Mai đến năm 2030, phù hợp với định hướng của Bộ Y tế về việc xây dựng các trung tâm y học hiện đại, có khả năng đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân.
Thứ trưởng yêu cầu bệnh viện cùng các đơn vị triển khai dự án đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.
Bạch Mai là bệnh viện đa khoa hạng đặc biệt, tuyến cuối của miền Bắc, tiếp nhận 8.000-10.000 người bệnh khám mỗi ngày, với khoảng 4.300 nhân viên y tế làm việc. Năm ngoái, nơi này triển khai khám bệnh ngoài giờ hành chính, lúc 17-21h mỗi ngày nhằm thuận tiện cho bệnh nhân và giảm quá tải. Đây cũng là bệnh viện hạng đặc biệt đầu tiên tại Việt Nam triển khai giải pháp số hóa toàn trình, đánh dấu bước ngoặt trong hành trình trở thành bệnh viện thông minh toàn diện.
Nhân viên y tế Bệnh viện Bạch Mai hướng dẫn người dân làm thủ tục khám chữa bệnh. Ảnh:Thế Anh
Sau ba quý đầu 2025, thị phần Mitsubishi ở phân khúc MPV nói chung đạt 30%, Toyota kèn cựa với 29%.
Tính đến tháng 9, tiêu thụ xe đa dụng (MPV) của người Việt đạt 41.108 xe, tăng nhẹ 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Mitsubishi và Toyota là hai thương hiệu ăn khách nhất phân khúc.
Mitsubishi chỉ bán một mẫu là Xpander (bao gồm cả Xpander Cross) và dẫn đầu về thị phần toàn phân khúc nói chung sau ba quý. Mitsubishi Xpander cũng đồng thời là sản phẩm ăn khách nhất của hãng khi đóng góp gần một nửa tổng lượng bán ra. Ở nhóm MPV cỡ B 2025, mẫu xe này gần như chắc suất bán chạy năm thứ 7 liên tiếp.
Xpander, mẫu MPV bán chạy nhất phân khúc tính đến tháng 9/2025, tại một đại lý ở Hà Nội. Ảnh: MMV
Cạnh tranh sát sao nhất với Mitsubishi là đối thủ đồng hương Toyota. Xét về số lượng sản phẩm, Toyota là hãng phong phú nhất khi có 5 cái tên, gồm Avanza, Veloz, Innova, Innova Cross và Alphard. Thương hiệu này bán mẫu xe giá thấp nhất là Avanza từ 558 triệu đồng đến mẫu đắt nhất là Alphard từ 4,51 tỷ đồng.
Mẫu MPV chủ lực doanh số của Toyota không phải dòng có giá dễ tiếp cận nhất như Avanza hay Veloz. Thay vào đó là Innova Cross, mẫu MPV có giá lăn bánh hơn một tỷ đồng.
Tương tự Toyota, đóng góp thị phần lớn nhất cho Kia ở nhóm MPV không phải Carens với tầm giá phổ thông hơn, mà là Carnival định vị cỡ trung. Giá bán của Carnival khởi điểm từ 1,299 tỷ đồng và cao nhất 1,879 tỷ đồng.
Doanh số của Carnival đạt gần 3.500 xe sau 9 tháng, con số thậm chí lớn hơn nhiều mẫu xe cỡ nhỏ, giá bán ngưỡng 500-600 triệu đồng như Hyundai Stargazer, Suzuki XL7.
Hyundai tham chiến phân khúc với Stargazer và Custin nhưng sức cạnh tranh của cả hai đều yếu ớt so với các đối thủ. Thị phần hãng Hàn có được ở phân khúc MPV nói chung khoảng 8,3%, chỉnh hơn đôi chút các đối thủ như Honda (6,9%), Suzuki (5,3%).
Tháng 9 đánh dấu lần đầu tiên VinFast góp mặt ở phân khúc MPV với mẫu Limo Green hướng đến khách hàng kinh doanh dịch vụ. Doanh số 2.120 xe của VinFast Limo Green là cao nhất toàn phân khúc nói chung trong tháng 9.
Với lợi thế giá lăn bánh thấp hơn các đối thủ cùng phân khúc nhờ ưu đãi 0% lệ phí trước bạ của chính phủ, chính sách miễn phí sạc từ VinFast, chi phí vận hành rẻ nhờ chạy điện, Limo Green hứa hẹn là ngựa ô doanh số ở nhóm xe đa dụng tại Việt Nam thời gian tới.
Hải PhòngNgười đàn ông đi bộ sang đường giữa ngã tư khá rộng, bị xe container đâm ngã, hôm 29/10 tại quốc lộ 5 qua xã Mao Điền.
Video: Anh Dũng
Tình huống giao thông: Tại Quốc lộ 5 qua xã Mao Điền (Tân Trường, Cẩm Giàng cũ), trời nhá nhem sáng, đông các xe lớn như xe container, một người đàn ông không đi ở phần đường dành cho người đi bộ gần đó mà ra giữa nút giao để sang đường. Ngập ngừng khi thấy có xe container lao tới, người đàn ông bị chiếc xe này hất ngã ra đường. Chưa rõ thương vong.
Kỹ năng lái xe: Khi tới ngã tư, các phương tiện cần tập trung giảm tốc độ. Nếu thấy có người đi bộ sang đường, cách tốt nhất là dừng lại nhường đường từ xa. Nhiều tài xế có thói quen đoán ý người đi bộ để tránh mà không phải giảm tốc nhường đường, dẫn tới việc đôi khi đoán sai, gây tai nạn nghiêm trọng.
Trong khi đó với người đi bộ, khi sang đường cần đi ở phần đường dành cho người đi bộ, nhất là ở những đoạn đường quốc lộ đông xe như trong video. Trong điều kiện đường đông, tài xế chưa có thói quen nhường đường, người đi bộ cần cẩn trọng, quan sát cho tới khi đường thông thoáng mới đi qua.
Nhật BảnThương hiệu con mới của Toyota ra mắt sản phẩm đầu tiên với mục tiêu và định vị cao hơn cả Lexus.
Trong nhiều thập kỷ, Century là mẫu xe sang trọng nhất từng được sản xuất tại Nhật Bản. Chủ yếu được bán trong nước cho các cơ quan chính phủ và giới doanh nhân, kể từ khi ra mắt vào năm 1967, Century vốn là một chiếc sedan.
Nhưng mọi thứ bắt đầu thay đổi vào năm 2023, khi Toyota quyết định mở rộng sang một mẫu SUV. Tại triển lãm đang diễn ra ở Tokyo, Century trở lại với kiểu dáng thanh lịch hơn: một chiếc coupe.
Century giờ đây đã trở thành một thương hiệu độc lập, nằm ở vị trí cao nhất trong hệ thống phân cấp của Toyota, vượt xa Lexus, hướng đến việc cạnh tranh với những thương hiệu như Rolls-Royce. Giống như thương hiệu con siêu sang của BMW, thương hiệu mới thành lập này nỗ lực mang đến trải nghiệm “One of One”, tức độc nhất vô nhị.
Dấu hiệu cho sự tách biệt này chính là một chiếc xe chưa có tên. Cũng chưa rõ khi nào mẫu concept này được đưa vào sản xuất thương mại.
Trong khi chiếc coupe Spectre của Rolls-Royce chạy hoàn toàn bằng điện, các lỗ thông hơi trên nắp ca-pô của Century lại gợi ý về sự hiện diện của động cơ đốt trong. Phiên bản sedan của Century sử dụng động cơ V8 5.0 hút khí tự nhiên, trong khi phiên bản SUV sử dụng động cơ V6 hybrid cắm điện.
Chiếc Century coupe có thiết kế 4 chỗ với vô-lăng kiểu Yoke và màn hình thông tin giải trí nhỏ gọn, mang phong cách điện thoại thông minh. Một đường gờ trung tâm chia đôi cả hàng ghế trước và sau, trong khi việc không có cột B giúp việc ra vào hàng ghế sau dễ dàng hơn. Xe có thiết kế cửa bất đối xứng độc đáo với hai cửa trượt bên hành khách (trái) và chỉ một cửa bên tài xế (phải).
Toyota vẫn giữ kín thông tin về thời điểm chiếc xe sẽ được bán ra, nhưng khẳng định rằng Century đại diện cho đỉnh cao tuyệt đối của dòng xe sang Nhật Bản.
CanadaYoshua Bengio, giáo sư Đại học Montreal là người đầu tiên trên thế giới chạm mốc một triệu lượt trích dẫn trên Google Scholar.
Ông cũng là nhà nghiên cứu có số lượng trích dẫn cao nhất trong lĩnh vực khoa học máy tính hiện nay.
Trong tổng số hơn 1.500 bài báo khoa học của Bengio, hai bài có lượt trích dẫn cao nhất (trên 100.000 lượt) là về Mạng đối nghịch tạo sinh và Học sâu, lần lượt vào năm 2014 và 2015.
“Con số này cho thấy những nghiên cứu của giáo sư Bengio có tầm ảnh hưởng rộng lớn trong lĩnh vực học sâu, là nền tảng cho vô số tiến bộ khoa học và công nghệ khác trên toàn thế giới”, theo Hugo Larochelle, Giám đốc khoa học của Mila – Viện Trí tuệ nhân tạo Quebec, Canada.
Yoshua Bengio. Ảnh: Website Đại học Montreal
Yoshua Bengio sinh năm 1964 tại Paris, Pháp, trong một gia đình Do Thái có nguồn gốc từ Maroc. Cha mẹ ông di cư sang Pháp, sau đó chuyển đến Montreal, Canada khi ông ở tuổi thiếu niên.
Bengio nhận bằng Cử nhân kỹ sư, Thạc sĩ Khoa học Máy tính, và Tiến sĩ Khoa học Máy tính tại Đại học McGill, Canada. Sau khi bảo vệ luận án tiến sĩ vào năm 1991, ông tiếp tục nghiên cứu sau tiến sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) và Phòng thí nghiệm AT&T Bell.
Ông là người sáng lập và cố vấn khoa học của Viện Mila, cộng đồng hơn 1.300 nhà nghiên cứu. Ông cũng giữ vai trò cố vấn đặc biệt tại Viện Đánh giá Dữ liệu, chủ tịch viện Viện nghiên cứu tiên tiến về AI ở Canada.
Năm 2018, Bengio cùng Geoffrey Hinton và Yann LeCun được trao Giải Turing – được xem như giải Nobel trong lĩnh vực khoa học máy tính. Họ được xem là “ba trụ cột” đã đặt nền móng và thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của học sâu.
Cùng năm, ông được ghi nhận là nhà nghiên cứu máy tính có số lượt trích dẫn trong một ngày cao nhất. Năm 2019, ông được trao Giải thưởng Killam, một trong những giải uy tín nhất của Canada dành cho các nhà khoa học có đóng góp nổi bật.
Trong số 10 nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều nhất trên thế giới, bốn người là chuyên gia trong lĩnh vực AI. Sau Bengio, giáo sư Geoffrey Hinton tại Đại học Toronto có 970.000 lượt trích dẫn; giáo sư Kaiming He tại MIT (Mỹ) có 750.000 lượt và Ilya Sutskever, đồng sáng lập OpenAI, có 700.000 lượt.
Kỷ nguyên AI bùng nổ đã khiến các trích dẫn bài báo trong lĩnh vực học sâu tăng trưởng mạnh. Trong giai đoạn 2010-2022, tổng số bài báo về AI trên toàn thế giới đã tăng gần gấp ba lần, từ 88.000 lên hơn 240.000.
Khánh Linh (Theo Cision, European Central Station, Montreal University)
Phó thủ tướng Lê Thành Long cho biết việc xử lý học sinh vi phạm sẽ căn cứ theo tính chất hành vi và lứa tuổi, có thể áp dụng biện pháp giáo dưỡng, cộng đồng hoặc xử lý theo quy định của pháp luật hình sự, hành chính.
Đại diện Chính phủ trả lời một số kiến nghị của đại biểu Quốc hội liên quan đến giáo dục tại phiên thảo luận sáng 30/10, Phó thủ tướng Lê Thành Long cho biết Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo nắm sát tình hình, theo dõi diễn biến, để kịp thời sửa đổi, bổ sung chính sách liên quan.
Thông tư 19 quy định khen thưởng, kỷ luật học sinh trong nhà trường, được Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành nhằm sửa đổi, bổ sung những quy định không còn phù hợp trong Thông tư 08 năm 1988. “Như vậy, gần 40 năm chúng ta mới sửa được. Nhiều Bộ trưởng các thời kỳ đã bàn thảo, nâng lên hạ xuống nhưng chưa thực hiện. Đây là một việc làm rất bản lĩnh của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chúng ta cần ghi nhận”, ông nói.
Theo Phó thủ tướng, kinh nghiệm quốc tế cho thấy các vi phạm được xử lý theo hệ thống pháp luật chuyên ngành tương ứng. Ví dụ, học sinh vi phạm có thể được đưa vào trường giáo dưỡng hoặc cơ sở cộng đồng. Nếu vi phạm hình sự thì căn cứ vào lứa tuổi để xử lý theo Bộ luật Hình sự; còn vi phạm hành chính sẽ được điều chỉnh theo Luật Xử lý vi phạm hành chính.
“Đây cũng là tư duy của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm giữ việc kỷ luật trong nhà trường tương đối nhẹ nhàng, theo quan điểm giáo dục của phần lớn các nước phát triển, không được ngắt quãng quá trình giáo dục, đặc biệt đối với trẻ em ở lứa tuổi nhạy cảm”, ông nói, đồng thời nhấn mạnh sẽ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo theo dõi sát quy định, chính sách liên quan, kịp thời sửa đổi nếu chưa phù hợp bởi “việc này hoàn toàn cởi mở”.
Phó thủ tướng Lê Thành Long trả lời ý kiến đại biểu sáng 30/10. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Phát biểu trước đó, đại biểu Siu Hương, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai, cho rằng theo Thông tư mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo, hình thức kỷ luật đình chỉ học sẽ được bỏ hoàn toàn. Chủ trương nhân văn này nhằm bảo đảm quyền học tập của học sinh. Tuy nhiên, nhiều cử tri lo ngại biện pháp kỷ luật chỉ dừng ở nhắc nhở, yêu cầu xin lỗi, phê bình, viết bản tự kiểm điểm, chưa đủ tính răn đe, đặc biệt với hành vi xúc phạm, bạo lực học đường nhưng chưa đến mức cấu thành tội phạm.
Vì vậy, bà kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu bổ sung cơ chế xử lý mang tính giáo dục và uốn nắn tâm lý, hành vi, có thể tham khảo kinh nghiệm một số nước như tư vấn tâm lý bắt buộc, lao động công ích trong trường hoặc tham gia các lớp giáo dục kỹ năng sống. Theo bà, các biện pháp giáo dục cần vừa đảm bảo tính răn đe, vừa giúp học sinh nhận thức, sửa sai và phát triển tích cực hơn.
Đại biểu Nguyễn Thị Hà (Bắc Ninh) cho rằng gia đình là nơi hình thành nhân cách đầu tiên của trẻ, nhưng nhiều cha mẹ lại thiếu thời gian và kỹ năng giáo dục cảm xúc, để con tiếp xúc với phim ảnh, trò chơi, nội dung bạo lực mà không kiểm soát. Dù Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 19 với tinh thần nhân văn, chuyển từ trừng phạt sang giáo dục phục hồi, nhưng chính sách này sẽ không hiệu quả nếu thiếu đội ngũ tư vấn tâm lý học đường chuyên nghiệp.
Đại biểu Bắc Ninh đề nghị xác định rõ trách nhiệm của phụ huynh khi con em vi phạm bạo lực nghiêm trọng, đồng thời đưa kỹ năng làm cha mẹ và giáo dục cảm xúc vào chương trình đào tạo cộng đồng, xem đây là nội dung bắt buộc của các tổ chức dân cư, hội phụ nữ, công đoàn, đoàn thể.
Thông tư 19 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, có hiệu lực từ ngày 31/10, quy định học sinh vi phạm nội quy nhà trường sẽ bị kỷ luật tùy mức độ bằng hình thức nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm có xác nhận của gia đình. Bộ cho biết mục tiêu của quy định là ngăn ngừa, giúp học sinh nhận thức sai phạm, tự điều chỉnh hành vi và hình thành lối sống tích cực, chuyển trọng tâm từ “xử phạt” sang “giáo dục và hỗ trợ”. Mọi hành vi vi phạm vẫn thuộc phạm vi điều chỉnh của hệ thống pháp luật; tùy mức độ và hậu quả, cá nhân vi phạm có thể bị xử lý theo quy định của luật hình sự, luật tư pháp người chưa thành niên hoặc các văn bản liên quan khác.
Nhiều du học sinh tới Hong Kong với học bổng hấp dẫn, để rồi phải rời đi vì thị trường việc làm không hề màu hồng.
Bốn năm trước, Francis từ Myanmar đến Hong Kong học đại học, mong có cơ hội phát triển trong môi trường toàn cầu. Francis tốt nghiệp Đại học Trung Văn Hong Kong – một trong những trường tốt nhất ở đây, nằm trong top 32 thế giới theo QS.
Nhưng khi gửi đơn xin việc đến hơn chục nơi, bao gồm cả tổ chức phi lợi nhuận, trường học và doanh nghiệp xã hội, duy nhất một chỗ chấp nhận anh với công việc bán thời gian, làm ca đêm.
“Tôi là người đầu tiên trong gia đình du học, nhưng giờ lại không tìm được việc. Cha tôi hiện vẫn phải trả tiền thuê nhà cho tôi”, Francis nói.
Sinh viên Đại học Trung Văn Hong Kong. Ảnh: The Chinese University of Hong Kong
Những câu chuyện như của Francis được cho phản ánh một nghịch lý trong chiến lược thu hút nhân tài của Hong Kong (Trung Quốc).
Từ năm 2016, Hong Kong nỗ lực trở thành trung tâm giáo dục ở châu Á. Đặc khu này bắt đầu cấp học bổng toàn phần cho sinh viên Đông Nam Á, châu Phi và Trung Á; đồng thời tăng gấp đôi chỉ tiêu sinh viên quốc tế, bao gồm cả từ Trung Quốc đại lục.
Trong 5 năm qua, hơn 500 du học sinh người Indonesia, Kazakhstan, Malaysia, Thái Lan và các nước thuộc “Sáng kiến Vành đai và Con đường” đã nhận học bổng tổng trị giá 180 triệu HKD (23 triệu USD). Tám đại học công lập của Hong Kong còn cấp thêm học bổng nhập học, có suất lên tới 140.000 HKD mỗi năm kèm trợ cấp sinh hoạt.
Chính quyền cho rằng những chính sách này giúp Hong Kong cạnh tranh hơn trong thu hút nhân tài. Tuy nhiên, thị trường việc làm yếu, nhu cầu với nhân lực nói tiếng Trung tăng cùng sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, khiến nhiều sinh viên không tìm được việc sau tốt nghiệp, và buộc phải rời đi.
Thị trường việc làm Hong Kong đang trở nên khắc nghiệt không chỉ với du học sinh. Số vị trí tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp trên JIJIS (hệ thống thông tin việc làm ở Hong Kong) giảm hai phần ba so với năm ngoái. Tỷ lệ thất nghiệp nhóm tuổi 20–29 tăng lên 8% trong quý III, cao nhất từ năm 2021. Doanh nghiệp cắt giảm vị trí đầu vào và đầu tư mạnh vào tự động hóa.
“Doanh nghiệp ưu tiên AI hơn là nhân sự trẻ”, ông Dicky Yuen, giám đốc công ty nhân sự Venruenix, nhận định.
Ngay cả ngành Công nghệ thông tin, từng được coi là đầu tàu tăng trưởng, cũng giảm gần 70% chỉ tiêu tuyển dụng, từ hơn 2.100 xuống chỉ còn 700 trong quý II. Nguyên nhân là Hong Kong đang trong quá trình tái cấu trúc kinh tế, theo người đứng đầu cơ quan Lao động – Chris Sun.
Đối với sinh viên quốc tế, một rào cản lớn nữa đến từ việc ngày càng có nhiều nhà tuyển dụng Trung Quốc đại lục, yêu cầu ứng viên phải biết tiếng Trung.
“Có công ty chỉ gọi để hỏi tôi có biết tiếng Trung không. Khi tôi nói không, họ lập tức cúp máy”, Lafsi Ali Mwabodo, cựu sinh viên người Kenya tại Đại học Baptist Hong Kong, nói. Người này đã gửi hơn 400 hồ sơ xin việc trong năm nay.
Còn Peeranut Kosujja, người Thái, tốt nghiệp ngành Kỹ thuật y sinh tại Đại học Trung Văn, đã phải chuyển đến Hà Lan vì thị trường Hong Kong ngày càng ít việc làm cho người không biết tiếng Trung.
Ngay cả những người đã có việc cũng thấy nguy cơ. Một lập trình viên Malaysia 25 tuổi thấy công việc của mình giảm hẳn sau khi công ty anh sáp nhập với doanh nghiệp mẹ từ Trung Quốc.
“Các dự án mà nhóm Hong Kong phụ trách đều bị đội ngũ ở đại lục thay thế. Tôi đang tính chuyển sang Singapore hoặc về Malaysia”, anh nói.
Hiện 72% sinh viên quốc tế ở Hong Kong đến từ Trung Quốc đại lục. Số này đã tăng gấp đôi so với năm học 2016-2017, trực tiếp đe dọa cơ hội việc làm của du học sinh từ các quốc gia khác. Tình trạng này khiến giới quan sát đặt câu hỏi về chiến lược “quốc tế hóa” của Hong Kong, dù chính quyền vẫn kêu gọi thu hút thêm sinh viên Đông Nam Á.
“Không dấu hiệu nào cho thấy thị trường việc làm sẽ hồi phục như trước đại dịch”, Peter Bithos, lãnh đạo tập đoàn vận hành nền tảng việc làm JobsDB, nhận định.
Abylai Shynggysov, cựu sinh viên ngành kỹ thuật tại Đại học Bách khoa Hong Kong đã phải về quê ở Kazakhstan để tìm cơ hội. Anh có việc ngay khi trở lại. Còn với Francis, nếu muốn ở lại Hong Kong, anh sẽ phải tiếp tục bám trụ với công việc bán thời gian 10.000 HKD hàng tháng và cố gắng học lên thạc sĩ, hy vọng đủ điều kiện cư trú vĩnh viễn sau bảy năm.
Năm học trước, hơn 17.000 sinh viên quốc tế theo bậc cử nhân ở các đại học công lập của Hong Kong. Đặc khu này có hơn 20 cơ sở giáo dục đại học, trong đó 8 trường công lập. Trên bảng xếp hạng đại học của QS, Đại học Hong Kong (HKU) có vị trí cao nhất – top 11 thế giới. Theo sau là Đại học Trung Văn Hong Kong (top 32), Khoa học và Công nghệ Hong Kong (top 44).
Khánh Linh (Theo Nikkei Asia, Hong Kong Education Bureau)
MỹSau nhiều năm bị chẩn đoán nhầm là phát triển sớm, chiều cao gần 2,2 m của nam sinh Gabriel Yates, 15 tuổi, cuối cùng được xác định là do một khối u tuyến yên hiếm gặp gây ra.
Ca phẫu thuật diễn ra vào giữa tháng 8 tại Bệnh viện Nhi Johns Hopkins All Children, đã loại bỏ khối u kích thước bằng quả nho, “thủ phạm” chèn ép dây thần kinh thị giác của Yates. Kết quả xét nghiệm trước đó cho thấy nồng độ hormone tăng trưởng của cậu cao gấp ba lần mức bình thường.
“Cháu đã cảm thấy nhẹ nhõm. Giờ thì cháu đã hiểu tại sao mình không bao giờ theo kịp bạn bè và luôn nhanh hết hơi”, Yates chia sẻ với People, hôm 28/10.
Yates cùng mẹ (trái) và khi phải cúi đầu qua cửa. Ảnh: Tara Sargent
Từ nhỏ, Yates luôn là tâm điểm chú ý ngoài ý muốn vì chiều cao khác biệt, thường xuyên phải cúi đầu khi qua cửa và bị người lạ làm phiền. Nhiều người còn xin chụp ảnh hoặc thúc ép cậu chơi bóng rổ. Chính Yates cũng từng nghi ngờ mình mắc bệnh khổng lồ (gigantism) sau khi tìm hiểu trên mạng, nhưng các bác sĩ ban đầu khẳng định “đó không phải là một khả năng”.
Bà Tara Sargent, mẹ của Yates, cho biết dù bác sĩ luôn trấn an trong các cuộc kiểm tra hàng năm, bà vẫn không khỏi lo lắng. “Mọi thứ chỉ thực sự khác thường khi cháu bước vào tuổi dậy thì năm 12, 13 tuổi. Khi đó, nó đã cao hơn 1,8 m và vẫn tiếp tục tăng 5-7 cm mỗi năm”, bà Sargent kể. Chỉ đến lần khám gần đây, bác sĩ mới thừa nhận tình hình “hơi vượt tầm kiểm soát” và giới thiệu gia đình đến một chuyên gia nội tiết.
Ngoài khối u, Yates còn được chẩn đoán mắc chứng vẹo cột sống. Theo tiến sĩ Vibha Singhal, bác sĩ nội tiết tại Đại học California, Los Angeles (UCLA), bệnh khổng lồ do tuyến yên cực kỳ hiếm gặp, với chỉ vài trăm ca được ghi nhận trên thế giới. Bệnh thường khó chẩn đoán sớm vì triệu chứng ban đầu chỉ đơn giản là “rất cao”. Việc điều trị cũng rất phức tạp và bệnh nhân gần như phải theo dõi suốt đời.
Bên cạnh gánh nặng y tế, gia đình còn gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là việc tìm quần áo và giày dép vừa cỡ cho Yates. Hiện, nam sinh lớp 10 đã vui vẻ trở lại trường học với sở thích sinh vật học, diễn xuất và mong muốn làm việc với động vật trong tương lai.
Yates (bìa phải) cùng bố mẹ và các em. Ảnh: Tara Sargent
Ở tuổi sắp 16, nỗi lo lớn nhất của Yates là việc lái xe. Cậu hình dung đầu gối sẽ chạm vô lăng và đầu đụng nóc xe. “Mọi thứ không được tạo ra cho những người như cháu, vì vậy cháu phải học cách thích nghi”, Yates nói. Gia đình đã lập một quỹ GoFundMe để trang trải chi phí y tế và nâng cao nhận thức về căn bệnh này.
