Đồng NaiTrước tình trạng quốc lộ 51 – tuyến huyết mạch nối TP HCM với Đồng Nai hư hỏng nghiêm trọng, hai doanh nghiệp đề xuất Thủ tướng cho được nâng cấp theo hình thức BOT.
Theo liên danh (Tổng công ty Xây dựng số 1 – CC1 và Công ty cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu – BVEC) mặt đường quốc lộ 51 lồi lõm, dày đặc ổ gà, nhiều đoạn dải phân cách hư hỏng, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Việc nâng cấp sẽ giúp tăng năng lực lưu thông, giảm ùn tắc và hỗ trợ phát triển kinh tế khu vực.
Quốc lộ 51 hư hỏng dạo tháng 8 qua địa bàn phường Long Hưng. Ảnh: Phước Tuấn
CC1 và BVEC từng đầu tư hai dự án BOT trên tuyến nhưng đều phải dừng thu phí khi chưa thu hồi vốn. Dự án cầu Đồng Nai mới và tuyến hai đầu cầu do CC1 đầu tư với tổng vốn hơn 3.140 tỷ đồng dừng thu phí từ tháng 8/2020. BVEC triển khai BOT quốc lộ 51 cũng dừng thu phí từ tháng 1/2023.
Hai doanh nghiệp mong muốn tiếp tục tham gia dự án nâng cấp quốc lộ 51 giai đoạn 2, đồng thời xử lý các vướng mắc còn tồn tại từ các dự án trước. Chi tiết phương án đầu tư và tổng mức vốn chưa được công bố.
Hướng tuyến quốc lộ 51 qua sân bay Long Thành. Đồ họa: Khánh Hoàng
Quốc lộ 51 dài 72 km, kết nối Đồng Nai với Bà Rịa – Vũng Tàu cũ (nay là TP HCM), là trục giao thông chính nối sân bay Long Thành với Biên Hòa, Bình Dương và TP HCM trong bối cảnh các dự án đường sắt vẫn chưa triển khai.
Gần 100 xe buýt CNG mới trị giá 2-3 tỷ đồng mỗi chiếc bị tồn kho từ năm 2018 do không còn phù hợp với lộ trình chuyển đổi sang phương tiện điện, năng lượng xanh.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng TP HCM, số xe trên thuộc sở hữu của Tổng công ty Cơ khí Giao thông Vận tải Sài Gòn – TNHH MTV (Samco), đến nay vẫn chưa đưa vào sử dụng. Nguyên nhân dẫn tới việc tồn kho do nhiều yếu tố như: thiếu trạm cung cấp nhiên liệu CNG, cung vượt cầu và thay đổi kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp.
Buýt CNG chở khách ở TP HCM. Ảnh: Giang Anh
Trong khi đó, theo chương trình hành động thực hiện lộ trình chuyển đổi phương tiện mà Thủ tướng đã phê duyệt, từ năm 2025, toàn bộ xe buýt thay thế hoặc đầu tư mới phải sử dụng điện và năng lượng xanh. Xe dùng khí nén thiên nhiên (CNG) chỉ được xem là phương tiện thân thiện môi trường, chưa thuộc nhóm nhiên liệu xanh. Vì vậy, Sở cho rằng Samco cần sớm xây dựng phương án kinh doanh mới phù hợp xu thế chuyển đổi.
Trước đây, TP HCM từng khuyến khích phát triển xe buýt CNG vì ưu điểm phát thải thấp hơn xe chạy dầu diesel. Tuy nhiên, các doanh nghiệp gặp khó khăn do chi phí đầu tư cao, hạ tầng trạm nạp hạn chế và mức trợ giá chưa phù hợp. Hiện thành phố có khoảng 500 xe buýt CNG đang hoạt động, ngoài gần 100 xe mới bị tồn kho.
Sau khi mở rộng địa giới hành chính với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, TP HCM hiện có 164 tuyến buýt với khoảng 2.342 xe, trong đó hơn 600 xe là buýt điện. Theo lộ trình, đến năm 2030 toàn bộ xe buýt trên địa bàn sẽ chuyển sang sử dụng điện và năng lượng xanh. Mạng lưới buýt cũng sẽ được mở rộng với hơn 3.300 xe điện, gồm hơn 2.200 xe trên các tuyến hiện hữu và hơn 1.100 xe ở các tuyến mới.
Cảnh sát huy động 6 xe cứu hỏa cùng hàng chục chiến sĩ để dập tắt đám cháy nhà dân trong ngõ 947 phố Đê La Thành, gần Bệnh viện Phụ sản Hà Nội.
Khoảng 21h30 hôm nay, lửa bùng lên dữ dội kèm theo nhiều tiếng nổ tại tầng 4 ngôi nhà bốn tầng trong ngõ phố Đê La Thành. Nhà cháy rộng 35 m2, cách Bệnh viện Phụ sản Hà Nội khoảng 300 m, tầng 4 được cơi nới, dựng khung sắt.
Do khu vực cháy chứa nhiều mùn cưa, gỗ ép nên lửa bùng lên rất mạnh, tạo thành cột khói lửa cao hàng chục mét.
Đám cháy xảy ra ở tầng 4 ngôi nhà bốn tầng kèm theo nhiều tiếng nổ. Video: Văn Chiến
Khoảng 7 phút sau khi lửa bùng lên, 6 xe cứu hỏa cùng hàng chục chiến sĩ được điều động tới hiện trường. Xe cứu hỏa xếp dọc phố Đê La Thành, buộc lực lượng chức phải cấm hai đầu đường và một số ngách để phục vụ chữa cháy. Điện cũng bị cắt. Hai bên đường, hàng trăm người dân đứng theo dõi.
Cảnh sát sử dụng máy bơm hút nước từ hồ Ngọc Khánh gần đó để chữa cháy. Đến khoảng 22h30, hỏa hoạn được dập tắt, không gây thiệt hại về người. Nguyên nhân đang được làm rõ.
Hiện trường vụ cháy tối 10/10. Ảnh: Lê Huy
11h trưa cùng ngày, sau tiếng nổ lớn gây rung chuyển mặt đất, kho dược ở xã Phú Nghĩa (huyện Chương Mỹ cũ) bốc cháy ngùn ngụt, một công nhân tử vong.
Xe ngập qua nóc thường bị hư hại toàn diện từ điện, động cơ đến nội thất, dù có sửa chữa, xe không còn bền như ban đầu.
Sau trận mưa lớn và ngập vừa qua, hàng trăm ôtô ở Thái Nguyên bị ngập nước, có xe chìm gần như hoàn toàn. Hầu hết các xe đều ngâm nước gần hai ngày, khiến bùn đất tràn vào khoang lái và khoang động cơ. Mức độ hư hại của xe phụ thuộc chủ yếu vào độ sâu của nước ngập. Càng ngập cao và xe chìm trong ngập lâu, chi phí sửa càng lớn, khả năng phục hồi như cũ càng thấp.
Ngập đến nóc: mức rất nặng, gần như “vô phương cứu chữa”
Nước bùn tràn vào khoang động cơ của xe bị ngập đến nóc tại Thái Nguyên. Ảnh: HyundaiĐông Đô
Khi nước dâng tới nóc xe, mức độ hư hại gần như toàn phần. Nước bẩn tràn vào khoang máy, nội thất và hệ thống điện qua các khe hở nhỏ, gây đoản mạch, phá hỏng cảm biến, mô-đun điều khiển và dây dẫn.
Không chỉ hệ thống điện, nước còn có thể lọt vào động cơ, hộp số và cụm truyền động, khiến dầu bị nhiễm bẩn, các chi tiết kim loại rỉ sét. Dù xe được kéo lên và sấy khô, hơi ẩm vẫn đọng lại trong các khe nhỏ, gây ăn mòn âm ỉ theo thời gian. Song song đó, nội thất bị ngấm nước lâu ngày dễ sinh nấm mốc, ám mùi, trong khi bùn đất bám trong hệ thống gió, điều hòa và phanh rất khó làm sạch hoàn toàn.
Việc phục hồi xe ở mức này gần như không khả thi. Nếu cố sửa, gara sẽ phải tháo rời toàn bộ xe, thay toàn bộ ECU, dây điện, đại tu động cơ, thay nội thất và sơn phủ lại khung gầm. Tuy vậy việc sửa chữa này chỉ mang tính “chữa cháy”, không đảm bảo an toàn vận hành lâu dài.
Nếu được xử lý kỹ, xe từng bị ngập sâu vẫn có thể vận hành trở lại nhưng dễ gặp lỗi sau vài tháng sử dụng. Khi nước đã xâm nhập vào mô-đun điều khiển, cảm biến hay các giắc nối, việc sấy khô chỉ mang tính tạm thời. Hơi ẩm còn sót lại hoặc rỉ sét sẽ khiến hệ thống điện hoạt động chập chờn. Đây là dạng hư hại âm thầm, thường khó phát hiện và rất tốn kém nếu phải thay lại toàn bộ dây điện.
Bên cạnh đó, nội thất khó trở về trạng thái ban đầu dù đã được tháo sấy, khử mùi, các vật liệu như nỉ trần, mút ghế hay thảm sàn vẫn giữ ẩm và dễ mốc trở lại khi thời tiết nồm ẩm. Một số gara có thể làm mới bề mặt, nhưng mùi ẩm mốc đặc trưng của xe ngập nước gần như không thể loại bỏ hoàn toàn, trừ khi chủ xe đồng ý thay mới toàn bộ lớp nỉ, ghế thay vì sấy khô, nhưng chi phí này rất tốn kém.
Hơn nữa, các chi tiết cơ khí đều có thể bị ăn mòn từ bên trong một khi xe đã ngập sâu trong nước bẩn. Những hư hại kiểu này thường không lộ ngay, nhưng sau một thời gian, xe sẽ dần xuất hiện tiếng kêu lạ, rung nhẹ hoặc hao dầu bất thường, khiến chi phí khắc phục có thể cao gấp nhiều lần so với giá trị ban đầu.
Tổng chi phí cho sửa chữa có thể vượt 50% giá trị xe hoặc hơn, trong khi độ bền và độ tin cậy không thể phục hồi như cũ. Chính vì thế ở nhiều quốc gia, công ty bảo hiểm xếp xe ngập nặng (từ vô-lăng trở lên) vào diện “total loss”, có nghĩa là hư hại toàn phần, đồng nghĩa với việc xe bị loại bỏ vĩnh viễn thay vì sửa chữa.
Ngập đến vô-lăng: mức nặng, động cơ và hệ thống điện bị hư hại
Nội thất một xe Audi ngập nước ở Thái Nguyên với phủ bùn đất trên vô-lăng, táp-lô, ngày 9/10. Ảnh: Giang Huy
Khi nước dâng lên tới vô-lăng, phần lớn các mô-đun điều khiển, cảm biến, hộp ECU, dàn lạnh điều hòa và hộp số đều bị ảnh hưởng. Nội thất lúc này bị bão hòa nước, các chi tiết kim loại rỉ sét, bùn đất xâm nhập sâu vào khoang máy. Nếu động cơ còn hoạt động lúc ngập, nguy cơ thủy kích rất cao, khiến cong piston, gãy tay biên hoặc hỏng trục khuỷu.
Để phục hồi, kỹ thuật viên buộc phải tháo toàn bộ chi tiết nội thất để sấy, thay mới ECU, dây điện, cảm biến, lọc nhiên liệu và các loại dung dịch trên xe. Tổng chi phí lúc này có thể từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng, tùy vào việc xe có nổ máy lúc ngập hay không.
Tuy vậy, mức độ tin cậy của xe khi khôi phục lại sẽ không như nguyên bản, do những hư hỏng này rất khó để xử lý một cách triệt để. Các lỗi về cơ khí, điện, chập mạch hoặc mùi ẩm mốc vẫn có thể tái phát theo thời gian.
Ngập qua bánh, đến sàn xe: mức trung bình, dễ phát sinh ẩm mốc nội thất
Bùn ngập đến sàn và ghế xe tại Thái Nguyên. Ảnh: Giang Huy
Khi nước vượt quá sàn, nước có thể ngấm vào thảm sàn, ghế nỉ, các giắc nối dây điện và cảm biến túi khí đặt dưới ghế. Nước còn có thể xâm nhập vào những lớp đệm mút ở cửa, bên trong ghế da khiến nội thất bắt đầu có mùi ẩm mốc, thậm chí sinh nấm nếu không xử lý ngay.
Để khôi phục, chủ xe cần mang xe đến các trung tâm chăm sóc xe chuyên dụng. Lúc này, kỹ thuật viên sẽ tháo toàn bộ nội thất để sấy khô, khử mùi, đồng thời thay dầu và lọc gió. Chi phí phục hồi cho mức này khoảng 10-30 triệu đồng, tùy dòng xe và mức độ thiệt hại. Xe có thể hoạt động bình thường trở lại, không ảnh hưởng quá nhiều về mặt cơ khí, nhưng nếu để lâu không xử lý, hơi ẩm còn sót lại có thể gây rỉ sét hệ thống điện sau vài tháng sử dụng, và sinh nấm mốc gây độc cho không khí trong xe.
Ngập đến bánh xe: mức nhẹ, có thể khắc phục hoàn toàn
Khi nước chỉ ngập đến bánh, xe chủ yếu bị ảnh hưởng ở phần gầm, phanh và các cảm biến ABS gần bánh xe. Nếu chủ xe không dừng giữa vùng ngập và xe không chết máy, hư hại thường không đáng kể.
Sau khi thoát khỏi khu vực ngập, chủ xe chỉ cần rửa gầm, vệ sinh má phanh, kiểm tra cảm biến và thay dầu phanh, nhớt máy nếu cần. Mức chi phí phục hồi, vệ sinh dao động 2-5 triệu đồng. Xe ở mức ngập này gần như có thể khôi phục hoàn toàn, không để lại ảnh hưởng lâu dài nếu được xử lý sớm.
Bài học xương máu cho những chủ phương tiện liều mình điều khiển ôtô qua đường ngập nước.
Những ngày vừa qua, mưa lớn kéo dài đã khiến nhiều tuyến đường ở Hà Nội rơi vào tình trạng ngập úng nghiêm trọng. Trong lúc di chuyển, tôi chủ quan nghĩ rằng mức nước ngập chỉ ngang bánh xe thì vẫn có thể đi qua được đoạn qua hầm chui dân sinh đại lộ Thăng Long, chiều 3/10. Tuy nhiên, thực tế lại không hề đơn giản như vậy.
Khi xe lao vào vùng nước sâu, phần mũi xe tạo sóng nước dồn về phía trước, khiến nước tràn vào cổ hút gió của động cơ. Hậu quả là xe bị chết máy giữa dòng. Từ đó, hàng loạt rủi ro xảy ra:
Thứ nhất, nếu cố đề nổ lại, rất dễ dẫn đến hiện tượng thủy kích, khiến tay biên bị gãy – lỗi nghiêm trọng nhất của động cơ.
Thứ hai, khi xe bị ngập lâu, nước có thể xâm nhập vào các hộp điều khiển điện tử (ECU, ABS, hộp cầu chì…), gây chập điện hoặc hỏng vi mạch – hậu quả kéo dài, khó khắc phục triệt để.
Thứ ba, nội thất bị ẩm mốc, đặc biệt là mút cách âm, sàn xe và ghế, khiến xe có mùi khó chịu, giảm giá trị sử dụng lâu dài.
Xe Mercedes C250 bị thủy kích khi cố đi qua đường ngập ngày 3/10. Ảnh: Trung Dũng
Hiện tại, chiếc Mercedes C250 của tôi phải nằm xưởng dài ngày. Chi phí khắc phục dự kiến hơn 100 triệu đồng, mà vẫn chưa chắc ổn định hoàn toàn, bởi hệ thống điện trên dòng xe Đức rất phức tạp. Còn việc mua xe mới thì chưa nằm trong khả năng tài chính. Một bài học đắt giá cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
Lỗi có thể xảy ra khi lái xe qua vùng ngập nước
Theo các kỹ sư ôtô, hiện tượng thủy kích xảy ra khi nước lọt vào buồng đốt trong quá trình piston nén. Nước không thể nén như không khí nên sẽ làm con đội, tay biên hoặc trục khuỷu bị cong hoặc gãy ngay lập tức.
Một số hệ thống nhạy cảm như cổ hút gió đặt thấp (ở cản trước) rất dễ hút nước. Ống xả bị ngập khiến khí không thoát ra ngoài được, làm động cơ “nghẹt thở”. Hộp điện đặt dưới sàn xe (thường ở ghế phụ hoặc khoang cốp) cũng dễ bị ẩm, gây lỗi điện hàng loạt.
Bài học và kinh nghiệm rút ra
Tuyệt đối không chủ quan với nước ngập. Ngay cả khi nước chỉ “ngang bánh”, vẫn tiềm ẩn nguy cơ. Nếu không chắc chắn, hãy dừng lại quan sát hoặc chọn đường khác.
Không cố đề nổ khi xe đã chết máy trong nước. Nếu nước đã vào động cơ, việc cố khởi động chỉ khiến hỏng nặng hơn. Hãy ngắt nguồn điện, gọi cứu hộ kéo xe về garage.
Giữ tốc độ đều và thấp khi đi qua vùng nước nông. Không nên tăng ga hoặc phanh gấp để tránh tạo sóng nước mạnh. Giữ tua máy ở mức vừa phải (1.500–2.000 vòng/phút) tùy kinh nghiệm.
Mercedes C250 được xe cứu hộ đưa về xưởng. Ảnh: Trung Dũng
Sau khi qua vùng ngập, cần kiểm tra xe ngay: Dầu máy, dầu hộp số có bị đổi màu (do lẫn nước) hay không. Phanh, lốp và hệ thống gầm có bị cặn bẩn bám không. Đặc biệt kiểm tra mùi ẩm, sàn xe và hệ thống điện.
Mua bảo hiểm thủy kích. Đây là khoản nhỏ nhưng rất đáng giá, đặc biệt ở các thành phố thường xuyên mưa ngập như Hà Nội, TP HCM.
Lời kết
Một phút chủ quan có thể phải trả giá bằng hàng trăm triệu đồng và mất phương tiện di chuyển hàng tháng trời. Hy vọng chia sẻ thực tế này sẽ giúp các bác tài thận trọng hơn khi di chuyển trong mưa ngập, nhất là trong điều kiện thời tiết thất thường hiện nay.
An toàn không chỉ nằm ở tay lái, mà ở cả sự tỉnh táo và hiểu biết.
Đại học Thương mại, Kinh tế TP HCM, Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội)… chi hàng tỷ đồng cho sinh viên nghiên cứu khoa học, tăng đều qua từng năm.
Thông tin được chia sẻ bên lề Hội thảo Khoa học quốc tế sinh viên nghiên cứu khoa học (SR_ICYREB 2025) của các trường khối ngành kinh tế và kinh doanh, do Đại học Thương mại chủ trì, sáng 10/10.
Đại học Thương mại cho biết đầu tư cho hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên tăng liên tục trong ba năm gần đây, từ 1,8 tỷ đồng năm 2022 lên 2,8 tỷ năm ngoái.
Đại học Kinh tế TP HCM tương tự. Năm 2021, trường dành 0,4 tỷ đồng để hỗ trợ hoạt động nghiên cứu cho sinh viên, học viên, tới năm 2024 tăng gấp 9 lần, lên 3,62 tỷ.
Không công bố con số cụ thể, song trường Đại học Kinh tế – Luật (Đại học Quốc gia TP HCM) và trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết cũng chi hàng tỷ đồng mỗi năm cho hoạt động này, tăng đều qua từng năm. Trường Đại học Kinh tế còn tăng thưởng khoảng 10% cho các đề tài được công bố trên các tạp chí uy tín thế giới, nếu có sinh viên tham gia.
Sinh viên trình bày nghiên cứu khoa học tại Hội thảo SR_ICYREB 2025, sáng 10/10. Ảnh: TMU
Ngoài ra, các trường cũng thay đổi nhiều chính sách, quy định để khuyến khích sinh viên nghiên cứu.
Tại Đại học Kinh tế – Luật TP HCM, thạc sĩ Nguyễn Quang Hưng, Giám đốc Trung tâm đổi mới và Khởi nghiệp, cho biết tổ chức buổi hội thảo, tọa đàm theo từng khoa để sinh viên hình dung về hoạt động nghiên cứu từ năm thứ nhất. Các em sẽ biết quy trình, các phương pháp và chọn đề tài nghiên cứu một cách khái quát nhất.
“Hoạt động này cũng giúp sinh viên có cái nhìn khác về việc nghiên cứu, không nhất thiết phải đồ sộ như một sáng chế khoa học, mà sẽ đi từ những vấn đề rất đời thường, như hành vi mua hàng trực tuyến và các yếu tố tác động xung quanh chẳng hạn”, ông Hưng nói.
Theo TS Nguyễn Đức Lâm, Trưởng phòng Nghiên cứu Khoa học và Hợp tác Phát triển, trường Đại học Kinh tế, trường còn đặt chỉ tiêu cho các khoa, viện về việc giảng viên hỗ trợ sinh viên nghiên cứu.
Nhờ đó, các trường đánh giá nghiên cứu của sinh viên được cải thiện cả về số lượng và chất lượng.
Như ở Đại học Thương mại, trong năm học 2024-2025, sinh viên thực hiện thành công hơn 800 đề tài, tăng hơn gấp đôi so với 5 năm trước. Số sinh viên tham gia nghiên cứu là hơn 3.400, chiếm gần 20% tổng sinh viên cả trường, trong khi mức theo quy định hiện hành chỉ 7%. Số đề tài tham gia xét giải cấp Bộ là 11, tăng 3-4 so với các năm học trước đó.
PGS.TS Hà Văn Sự chia sẻ tại hội nghị, sáng 10/10. Ảnh: Thanh Hằng
PGS.TS Hà Văn Sự, Phó hiệu trưởng trường Đại học Thương mại, cho biết mục tiêu của các trường đại học khối ngành kinh tế trong thời gian tới là gắn được lý thuyết với giải quyết vấn đề thực tế, thông qua nghiên cứu.
Nhóm trường kinh tế dự kiến mở rộng hợp tác bằng cách chia sẻ dữ liệu nghiên cứu, tổ chức nhiều cuộc thi, hội nghị để thu hút sinh viên từ các trường, đồng thời quốc tế hóa các dự án bằng cách phối hợp và trao đổi với các đại học nước ngoài.
Hội đồng trường ở các cơ sở công lập sẽ dừng hoạt động từ ngày 1/1/2026, theo dự kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tại tọa đàm góp ý dự thảo sửa đổi Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học chiều 10/10, bà Mai Thị Anh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, cho biết việc này nhằm cụ thể hóa một số nội dung Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục, đào tạo.
Cụ thể, Nghị quyết yêu cầu không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập (trừ các trường có thỏa thuận quốc tế). Người đứng đầu cơ sở giáo dục là bí thư cấp ủy.
Do đó, hội đồng đại học, hội đồng trường không còn được đề cập ở dự thảo hai luật sửa đổi, đồng nghĩa chấm dứt hoạt động khi luật được thông qua, dự kiến từ ngày 1/1/2026.
Dự thảo Luật Giáo dục và Giáo dục đại học chỉ còn quy định tổ chức hội đồng trường ở các cơ sở tư thục hoặc những trường thành lập theo thỏa thuận của Chính phủ.
Theo bà Mai Anh, một số đại biểu kiến nghị chấm dứt hoạt động hội đồng trường trước thời điểm nói trên để các đơn vị kiện toàn cơ cấu tổ chức trước thời điểm năm mới. Tổ soạn thảo sẽ nghiên cứu việc này.
Bà Mai Thị Anh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, trao đổi về điểm mới của Luật Giáo dục và Giáo dục đại học, chiều 10/10. Ảnh: Lệ Nguyễn
Ở bậc đại học, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhận định một số vấn đề đặt ra là tính pháp lý của các văn bản trước đây cũng như việc bổ nhiệm hiệu trưởng và các cấp phó do hội đồng trường quyết định. Ông yêu cầu tổ soạn thảo nghiên cứu làm rõ, hướng dẫn cụ thể.
Theo dự thảo Luật Giáo dục đại học sửa đổi, khi chấm dứt hoạt động, các văn bản do hội đồng đại học, hội đồng trường ban hành tiếp tục được áp dụng cho đến khi có quyết định bãi bỏ, thay thế, nhưng không quá 12 tháng.
Hiệu trưởng và cấp phó đã được bổ nhiệm sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đến khi cơ quan quản lý trực tiếp bổ nhiệm lại. Trường hợp hết hạn trước ngày 2/1/2026, cơ quan quản lý trực tiếp sẽ thực hiện quy trình bổ nhiệm mới.
Hội đồng trường là tổ chức quản trị, quyết định định hướng phát triển, cơ cấu tổ chức, phân bổ và sử dụng nguồn lực, giám sát việc thực hiện chiến lược và trách nhiệm giải trình trong trường công lập.
Theo quy định của Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học cách đây 6 năm, hội đồng trường được thành lập ở tất cả các cấp, từ mầm non đến đại học. Riêng ở đại học, hội đồng trường công lập có ít nhất 15 thành viên, nhiệm kỳ 5 năm, họp ba tháng một lần.
Thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy 167/171 cơ sở giáo dục đại học công lập (trừ các trường thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) đã thành lập, kiện toàn hội đồng trường.
Hà NộiBệnh nhân 37 tuổi có túi phình khổng lồ ở động mạch thận trái đe dọa vỡ, bác sĩ phải cắt thận ra ngoài cơ thể để tái tạo động mạch thận rồi ghép trở lại.
Bệnh nhân quê Phú Yên, đau thắt lưng trái hai tháng qua, đôi lúc đau quặn thành từng cơn, không lan, không sốt. Chị khám ở nhiều bệnh viện lớn phía Nam được chẩn đoán có túi phình khổng lồ động mạch thận trái ở rốn thận, chỉ định cắt thận. Bệnh nhân ra Hà Nội gặp TS Ngô Vi Hải, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, tìm giải pháp điều trị khác.
“Túi phình kích thước gần 5 cm có dấu hiệu đe dọa vỡ, vì vậy cần phải xử lý sớm”, TS Hải nói hôm 10/10, thêm rằng khó khăn là khối phình nằm ở trong rốn thận, các nhánh động mạch cho đài thận trên, giữa, dưới đều xuất phát trong khối phình. Với trường hợp này, kỹ thuật đặt stent động mạch thận là không khả thi.
Vì vậy, việc tái tạo động mạch thận để bảo tồn thận cho bệnh nhân là một thách thức lớn, thậm chí tiến hành khi quả thận vẫn nằm trong cơ thể là bất khả thi. Tổn thương này không thể sửa chữa chỉ với kỹ thuật mạch máu thông thường, theo TS Hải. Giải pháp cắt thận, tái tạo động mạch thận ở bên ngoài cơ thể bệnh nhân và sau đó ghép trở lại được đặt ra.
Các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: Lan Hương
Với mục tiêu bảo tồn thận, các bác sĩ hai chuyên khoa tiết niệu trên và phẫu thuật mạch máu, đã hội chẩn thảo luận kỹ các phương án, cuối cùng quyết định phẫu thuật nội soi cắt thận, bảo vệ quả thận theo kỹ thuật lấy thận ghép. Quá trình tái tạo động mạch thận, loại bỏ khối phình sử dụng tĩnh mạch hiển tự thân được thực hiện bên ngoài cơ thể. Khi việc tái tạo động mạch thận hoàn tất, quả thận được ghép lại vào hố chậu cùng bên theo kỹ thuật ghép thận thường quy.
TS Hải cho biết các phẫu thuật viên mạch máu cần có thời gian để tái tạo mạch máu ở động mạch thận trong khi thời gian thiếu máu nóng của thận không được quá 20-30 phút. Trong trường hợp đó cần bảo vệ thận theo kỹ thuật ghép thận. Về tiết niệu, các bác sĩ quyết định lấy thận bệnh lý khỏi ổ bụng bằng phẫu thuật nội soi, đưa quả thận ra ngoài qua hố chậu trái. Bác sĩ cũng tận dụng luôn đường mổ của hố chậu trái làm vị trí để đưa quả thận ghép vào sau khi tái tạo mạch máu.
Ca phẫu thuật kéo dài gần 4 giờ diễn ra thuận lợi đúng với phương án đã dự kiến. Sau khi ghép, chức năng thận hoạt động tốt, bệnh nhân hồi phục, không phải sử dụng thuốc chống thải ghép và điều trị miễn dịch khác vì đây là ghép thận tự thân.
Hiện nay, trên thế giới có rất ít trường hợp xử lý mạch máu phức tạp như trường hợp này. Ở Việt Nam, đây là trường hợp đầu tiên được ghi nhận. Ca phẫu thuật này mở ra hướng điều trị trong tương lai cho những bệnh nhân tổn thương thận phức tạp, theo TS Hải.
Thai phụ 30 tuổi bị nhau tiền đạo trung tâm kết hợp nhau cài răng lược trên sẹo mổ đẻ cũ, cấp cứu trong tình trạng nguy kịch.
Ngày 10/10, ThS.BS. Hồ Văn Thu, Trưởng khoa Sản và Phụ khoa, Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội, cho biết thai phụ được siêu âm phát hiện tình trạng trên từ tuần thai 22. Đây là biến chứng sản khoa nguy hiểm, bệnh nhân được tiêm trưởng thành phổi nhằm dự phòng cho thai nhi trong trường hợp phải mổ lấy thai sớm, đồng thời theo dõi chặt để kịp thời phát hiện bất thường và đưa ra hướng xử trí tối ưu.
Đến tuần thứ 34, thai phụ ra máu âm đạo, bác sĩ hội chẩn chỉ định sinh mổ cấp cứu để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
Ca mổ được chuẩn bị kỹ lưỡng với phương án dự phòng gồm ngân hàng máu để sẵn sàng truyền bù, các êkíp phẫu thuật và gây mê hồi sức, nút mạch trong tư thế can thiệp cho bệnh nhân khi cần thiết, tránh biến chứng trụy mạch hoặc sốc mất máu.
Sản phụ được cắt tử cung bán phần thấp, kết hợp cầm máu và truyền máu hồi sức tích cực. May mắn ca mổ diễn ra thuận lợi, hai mẹ con đều an toàn, sức khỏe ổn định, xuất viện trong tình trạng khỏe mạnh.
Sức khoẻ mẹ và bé ổn định sau ca phẫu thuật. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Bác sĩ đánh giá ca bệnh này là một tình huống cực kỳ nguy hiểm. Nhau tiền đạo trung tâm là tình trạng bánh nhau bám che kín hoàn toàn lỗ trong cổ tử cung, khiến thai phụ có nguy cơ chảy máu âm đạo đột ngột, nhiều và tái phát nhiều lần.
Trong khi đó, nhau cài răng lược là tình trạng lông nhau bám bất thường, xâm lấn vào lớp cơ tử cung thay vì chỉ bám trên lớp niêm mạc, biến chứng nguy hiểm nhất là xuất huyết ồ ạt khi lấy thai. Nhau không bong tự nhiên được dễ dẫn đến sốc mất máu, trụy mạch, thậm chí sản phụ tử vong nếu không xử trí kịp thời. Trong nhiều trường hợp, sản phụ bắt buộc phải cắt tử cung để kiểm soát chảy máu.
Nhau tiền đạo trung tâm đi kèm nhau cài răng tạo nên “tình huống kép” cực kỳ nguy hiểm là sản phụ vừa có thể băng huyết sớm khi cổ tử cung giãn, vừa khó kiểm soát chảy máu trong mổ do nhau bám xâm lấn sâu. Do đó, các ca phẫu thuật này luôn được xếp vào nhóm sản khoa nguy cơ cao, cần chuẩn bị nguồn máu dự trữ lớn và phối hợp đa chuyên khoa.
Theo bác sĩ Thu, thai phụ cần được theo dõi và quản lý thai kỳ đầy đủ, ở cơ sở y tế chuyên khoa sản có đầy đủ nhân lực và phương tiện để xử trí an toàn tình huống sản khoa phức tạp.
